Từ tháng ChÃn, những con phố chÃnh ở Hà Ná»™i sáng, chiá»u Ä‘á»u kẹt xe. Năm há»c má»›i đã bắt đầu. Bắt đầu những phụ huynh ngược xuôi Ä‘Æ°a đón con Ä‘i há»c. Bắt đầu những sá»›m mÆ°a ngáºp phố, giá» há»c đã tá»›i mà cổng trÆ°á»ng còn mÆ¡ hồ đâu đó sau lá»›p lá»›p xe cá»™ gà o rú. Những mẹ con láºp cáºp trong lốt áo mÆ°a dÆ¡i. Những bố con buá»™c phải lách Ä‘i nhÆ° là m xiếc trên Ä‘Æ°á»ng. Những buổi sáng vá»™i vã. Những chiá»u vá» bÆ¡ phá» trong khói bụi.
Vì sao tôi phải kịp tá»›i trÆ°á»ng? Vì sao bố mẹ tôi phải cần mẫn sá»›m sá»›m Ä‘Æ°a tôi đến trÆ°á»ng kịp giá», chiá»u chiá»u lại đón tôi vá» trong bá»™n bá» vất vả đến thế? Vì sao?
Vì tôi phải đi kịp, bạn phải đi kịp, bố mẹ mong tất cả chúng ta cùng đến kịp. Vì dân tộc nà y cần phải tiến kịp với toà n cầu. Dẫu thế giới ngà y cà ng phẳng, thì cơ hội để đi kịp những quốc gia dân tộc dẫn đầu cũng là rất mong manh.
Ngay ở chÃnh quê mình, cÆ¡ há»™i để Ä‘i kịp cÅ©ng không hẳn đã chia Ä‘á»u cho tất cả. Vá»›i tôi, để có má»™t chiếc xe đạp đến trÆ°á»ng có thể là chuyện rất bình thÆ°á»ng. Vá»›i bạn, bạn phải Ä‘i bá»™ hà ng cây số Ä‘Æ°á»ng rừng, Ä‘u dây qua suối, cởi quần áo bÆ¡i qua cả má»™t khúc sông thượng nguồn để đến lá»›p. Tôi Ä‘i trong ngổn ngang khói bụi của khao khát phát triển. Bạn Ä‘i trong hiểm nguy sông hồ dốc núi. Liệu có tháºt má»™t ngà y ta đến kịp cùng nhau?
Tối hôm đó cả thà nh phố nhÆ° Æ°á»›t sÅ©ng sau tráºn mÆ°a dà i. Chừng nhÆ° đã muá»™n để còn là buổi tối, mà vẫn sá»›m để gá»i là đêm khuya. Chuyến taxi cuối ca vá»›i hai ngÆ°á»i chừng đã mệt lắm sau má»™t ngà y vất vả. NgÆ°á»i tà i xế khắc khổ bá»—ng trải lòng vá» gần hai mÆ°Æ¡i năm kiếm sống ở Hà Ná»™i. Từ Xuân TrÆ°á»ng, Nam Äịnh, vợ chồng ông lên Hà Ná»™i là m công việc bá»›i rác, rồi ông Ä‘i theo xe rác, há»c lái xe tải, cuối cùng trụ lại vá»›i nghá» lái taxi gần mÆ°á»i năm. Hai mÆ°Æ¡i năm, hỠđã nuôi 2 đứa con há»c hết phổ thông rồi và o đại há»c. Má»™t đứa há»c Kinh tế Quốc dân, đứa kia là sinh viên Kinh doanh Công nghệ. GiỠđây ngÆ°á»i mẹ vẫn ngà y ngà y theo xe môi trÆ°á»ng để bá»›i rác. "Cho dù khổ, tôi cÅ©ng đã kịp Ä‘Æ°a hai con tá»›i giảng Ä‘Æ°á»ng!", ngÆ°á»i lái taxi tá»± hà o.
Â
Chuyến tà u cuá»™c sống cuồn cuá»™n đêm ngà y lao lên phÃa trÆ°á»›c. Ngay cả những ngÆ°á»i ở nÆ°á»›c phát triển, xếp và o nhóm G7, G8, "Ä‘i kịp" cÅ©ng là ná»—i ám ảnh. Huống chi, Việt Nam vẫn là nÆ°á»›c nghèo, vừa má»›i bÆ°á»›c và o nhóm có thu nháºp trung bình hôm qua thôi. Äi cho kịp là ám ảnh của ngÆ°á»i Ä‘ang tụt lại phÃa sau, là khát vá»ng của gia đình, dòng há», dân tá»™c còn biết hÆ°á»›ng vá» phÃa trÆ°á»›c. Nghèo không ám ảnh bằng lạc háºu, u tối. Cho con Ä‘i há»c có ý nghÄ©a hÆ¡n cả má»™t khoản đầu tÆ° là thế. Không chỉ để có công ăn việc là m, mà còn để "ngẩng mặt lên" biết mình có phẩm giá con ngÆ°á»i.
Má»—i ngà y có bao nhiêu ông bố bà mẹ nhÆ° thế trên rẻo đất nà y? Những ông bố bà mẹ truyá»n cho con cái cảm hứng "Ä‘i kịp", là m nên quyết tâm "tiến kịp" của dân tá»™c Việt Nam.
Và tôi tá»± há»i, có thể nà o ta không đến kịp. Nhất là kịp vá»›i kỳ vá»ng và muôn và n yêu thÆ°Æ¡ng của mẹ của cha?
Hà Nhân
( trÃch báo Hoa Há»c Trò )
|