HÃY ĐỪNG LÀ HẠT LÉP

1 Trên ban công tầng 5 tòa soạn HHT có chậu cây bồ đề. Một con chim nào đó đã mang hạt đến từ phương xa. Và đôi khi ta nghĩ về sức sống của hạt.

2 Khi tuổi con được 5-6 tuần trong lòng mẹ, con bé bằng hạt táo. Khi con ở tuần lễ thứ 7, con bằng trái nho bé. Khi ở tuần lễ thứ 8, con bằng trái dâu tây.

Để nói với em rằng em lớn lên như thế nào trong lòng mẹ, mẹ đã dùng hạt táo, quả nho…Mẹ có thể mô tả em bằng kích thước, hay so sánh em với đầu nắp bút máy, với cái nắp chai. Nhưng hẳn là mẹ có lý do của mẹ. Vì hạt mới là sự sống. Quả mới là sự sống. Là ấp ủ hy vọng tương lai.

3 Gieo hạt. Chăm bón. Tưới tắm. Rồi qua mấy mùa nắng mưa mới đậu quả. Nhanh như cây thanh long, một năm có quả. Thường thì 3-4 năm. Như bưởi, na, cam, mít…3 năm. Hồng xiêm 4 năm. Có cây đến 7-8 năm. Như cây cà phê, cây trám, cây hồi…Còn chăm cho em lớn khôn phải mất ngót nghét cả phần tư thế kỷ. Quản Trọng (thời Xuân Thu) nói trồng người phải mất 100 năm. Và nhiều khi thành quả còn lâu hơn, như chiều nay ta ngộ ra một chữ yêu thương mà đâu biết từ hạt giống của nó đã gieo tận thành bang Ca-tì-la-vệ, vào hơn 2500 năm trước, ở Ấn Độ.

4 Hạt tìm đất, bén rễ, qua bao gian nan khó nhọc. Nhờ gió thổi. Nhờ nước cuốn trôi. Nhờ thú rừng chim muông chuyển hạt. Nhờ gió thổi hạt phải nhẹ và có cánh, như hạt thông vàng. Nhờ nước cuốn, quả phải rỗng như quả dừa. Nhờ chim muông, quả phải mỏng vỏ, có màu sắc mời gọi. Tôi nghĩ đến các em học trò Việt du học xứ người. Cũng tìm đủ mọi cách đáp ứng. Cũng lênh đênh. Cũng côi cút. Cũng trải mình qua những mùa nắng hạ mưa đông.

5 Tiếng Việt mình sâu sắc. Nhân là con người. Nhân cũng là hạt. Nhân cũng là lòng yêu thương người khác. Nhìn những anh chị bại liệt cũng trở thành hiệp sĩ công nghệ thông tin giúp đời. Biết những người khiếm thị cũng làm được nghề sửa chữa điện tử, để có ích và giúp người. Lòng tự hứa không thể là hạt lép. Chẳng có lý do gì để không là hạt giống tốt cho mùa sau.

6 Từ đó ta có bài học về nết tốt của hạt: Kiên trì, nhẫn nại, và lòng dũng cảm. Cũng như ta học về hạnh sống hết mình của hạt thóc: Sớm cho mùa vàng, dám chịu xay giã giần sàng. Gạo nuôi người, cám bã nuôi heo, rơm tặng người bạn trâu. Và đến cọng rơm thừa cũng bện thành con cúi giữ lửa suốt đêm trường. Và sưởi ấm cánh đồng mùa đông gió bấc.

7 Mỗi khi ta cằn cỗi, hãy nhớ ta là hạt. Ta lại nghĩ về khoảng xanh ngoài ban công, cũng như bạn thấy những mầm cây đội lên từ khối bê tông đường nhựa. Để không cho những khiếm khuyết tự bào mòn hay những nỗi buồn tự hủy.

Đoàn Công Lê Huy