Vietnamese-VNFrench (Fr)简体中文English (United Kingdom)

Khoa Lịch Sử
Bạn biết quá khứ, bạn hiểu hiện tại, bạn tiên đoán tương lai
 

 
Trang Chủ ÄỌC BÃO GIÚP BẠN VIỆT NAM HIỆN ÄẠI CIA và gia đình há» Ngô: CIA tiến vào Äông DÆ°Æ¡ng
CIA và gia đình há» Ngô: CIA tiến vào Äông DÆ°Æ¡ng PDF Imprimer Envoyer
Mercredi, 15 Décembre 2010 15:13
Index de l'article
CIA và gia đình há» Ngô: CIA tiến vào Äông DÆ°Æ¡ng
Page 2
Page 3
Toutes les pages

27/10/2009 23:14


http://www.thanhnien.com.vn/News/Picture200901/T19a16997014.jpg

Từ trái sang: ông Ngô Äình Nhu, bà Harwood, Giám mục Ngô Äình Thục, Trưởng nhánh CIA Harwood và bà Ngô Äình Nhu - Ảnh: CIA and Ngo

Tính đến 1.11.2009 là đã 46 năm ngày các tÆ°á»›ng lÄ©nh Sài Gòn làm cuá»™c đảo chính quân sá»± lật đổ ông Ngô Äình Diệm. Từ đó đến nay, khá nhiá»u tài liệu đã được giải mật cho thấy vai trò của ngÆ°á»i Mỹ trong cuá»™c đảo chính cÅ©ng nhÆ° tầm ảnh hưởng của há» cho đến ngày 30.4.1975.
Vào tháng 2.2009, CÆ¡ quan Tình báo Trung Æ°Æ¡ng Mỹ (CIA) đã cho giải mật 5 tài liệu liên quan đến Việt Nam và Äông DÆ°Æ¡ng, trong đó có 2 tài liệu quan trá»ng:
- CIA and The House of Ngo: Covert Action in South Vietnam, 1954-63 (CIA và triá»u đại nhà Ngô: Äiệp vụ mật ở Nam Việt Nam, 1954-63)
- CIA and The Generals: Covert Support to Military Government in South Vietnam (CIA và các tÆ°á»›ng lÄ©nh: Hậu thuẫn bí mật cho chính quyá»n quân sá»± ở Nam Việt Nam)
Tập tài liệu “CIA và triá»u đại nhà Ngô†gồm 232 trang, chia thành 15 chÆ°Æ¡ng. Chúng tôi xin lược dịch những phần quan trá»ng làm thành loạt bài này, gồm những phần liên quan, dẫn đến vụ lật đổ chế Ä‘á»™ Ngô Äình Diệm và cái chết của 2 anh em há» Ngô.




Vào thá»i Ä‘iểm ông Ngô Äình Diệm nhậm chức Thủ tÆ°á»›ng đầu tháng 7.1954,  CIA đã có quá trình hoạt Ä‘á»™ng ở Việt Nam được 4 năm, vá»›i ná»— lá»±c đầu tiên là giúp quân Pháp chống lại Việt Minh. Lúc này, tình hình thế giá»›i có nhiá»u biến chuyển quan trá»ng: Äảng Cá»™ng sản Trung Quốc do Mao Trạch Äông lãnh đạo đã chiến thắng Tưởng Giá»›i Thạch, trong khi xung Ä‘á»™t diá»…n ra trên bán đảo Triá»u Tiên. Äiá»u đó khiến Mỹ đặt Æ°u tiên cho việc ngăn chặn ảnh hưởng của phe XHCN, và Äông DÆ°Æ¡ng trở thành tiá»n đồn quan trá»ng.


http://www.thanhnien.com.vn/News/Pictures200902/MinhNguyet/Nam2009/Bao/Thang10/27.10/T19b.jpg

Các tài liệu giải mật của CIA

Những gì mà Joseph Alsop nhiá»u năm sau này gá»i là “điá»u kỳ diệu†của sá»± thành công của CIA ở Việt Nam chính là sản phẩm của mối quan hệ thân thiết giữa CIA và anh em há» Ngô, nhất là Ngô Äình Nhu. Chính quyá»n của Tổng thống Mỹ Dwight D.Eisenhower tin tưởng vào những sứ vụ bí mật của CIA nhÆ° là phÆ°Æ¡ng tiện để ngăn chặn ảnh hưởng của Liên Xô. CIA đã đạt được nhiá»u thành quả nhÆ° việc tái lập ngai vàng cho nhà vua Iran năm 1953; và vào tháng 3.1954, ngay trÆ°á»›c khi Pháp thất trận tại Äiện Biên Phủ, CIA cÅ©ng đã bảo trợ thành công cuá»™c đảo chính quân sá»± lật đổ chính phủ cánh tả ở quốc gia Guatemala vùng Trung Mỹ. Còn trÆ°á»›c đó, mối quan hệ thân mật giữa CIA và Tổng thống Philippines Ramon Magsaysay đã giúp ông thành công trong việc đàn áp phong trào nổi dậy Huk. Thành thá»­ ra, bắt đầu từ giữa năm 1954, việc CIA đóng vai trò “lãnh đạo ngầm†ở Nam Việt Nam không có gì lạ.
“NÆ°á»›c Việt Nam Tá»± do†(Free Vietnam) - nhÆ° ngÆ°á»i Mỹ thÆ°á»ng gá»i, để chỉ lãnh thổ Việt Nam từ vÄ© tuyến 17 trở vào Nam sau Hiệp định Geneve - thiếu thốn không chỉ má»™t cÆ¡ cấu tổ chức chính quyá»n, mà còn thiếu cả viên chức ngÆ°á»i bản xứ để thá»±c thi quyá»n lá»±c. Tất cả Ä‘iá»u này cho thấy, má»™t khi quyết định đứng sau lÆ°ng ông Diệm, Washington đã nhận trách nhiệm tạo lập má»™t nhà lãnh đạo và xây dá»±ng cả má»™t bá»™ máy chính quyá»n.
Vào đầu năm 1954, khi Tổng thống Eisenhower quyết định từng bÆ°á»›c thế chân Pháp ở Äông DÆ°Æ¡ng, CIA bắt đầu xem “chân tÆ°á»›ng†của những nhân vật lãnh đạo Việt Nam nào khả dÄ© có thể trá»±c tiếp chống lại phong trào Việt Minh lan rá»™ng.
Sở dÄ© ông Diệm được ngÆ°á»i Mỹ đỡ đầu là vì ông có được 3 yếu tố mà hiếm có nhân vật nào lúc đó đạt được: Ông là nhân vật chống Cá»™ng, là ngÆ°á»i Thiên Chúa giáo, và giá»i tiếng Anh. Yếu tố tiếng Anh hết sức quan trá»ng, vì vào thá»i Ä‘iểm đó, Ä‘a số quan chức Việt Nam Ä‘á»u còn ảnh hưởng chÆ°Æ¡ng trình Pháp, nói và viết tiếng Pháp thông thạo, thậm chí nhiá»u ngÆ°á»i còn giữ quốc tịch Pháp. Ông Diệm có lợi thế khi ông từng sống ở Há»™i Truyá»n giáo Maryknoll ở New York và New Jersey từ năm 1951 đến 1953. Những năm tháng ở Mỹ đã giúp ông tranh thủ vận Ä‘á»™ng hành lang để được má»™t số nhân vật tiếng tăm của Mỹ đỡ đầu, trong đó phải kể đến Hồng y Spellman, các thượng nghị sÄ© Mike Mansfield và John F.Kennedy (sau này là tổng thống). Nhá» những tiếp cận đó, ông Diệm có thêm lợi thế tranh thủ được sá»± ủng há»™ của những nhà lập pháp Mỹ có ảnh hưởng lá»›n đến chính sách Äông à là dân biểu Walter Judd (đảng Cá»™ng hòa, bang North Dakota) và thượng nghị sÄ© Hubert Humphrey (đảng Dân chủ, bang Minnesota, sau này là phó tổng thống), nhất là khi cuá»™c Chiến tranh lạnh lên đến thá»i kỳ cao Ä‘iểm.
Ông Diệm đã tạo cho mình danh tiếng là má»™t “ngÆ°á»i quốc gia†khi vào năm 1933, ông từ chức Bá»™ trưởng Ná»™i vụ trong chính phủ của Hoàng đế Bảo Äại, khi ngÆ°á»i Pháp bác bá» những Ä‘á» nghị cải cách của ông. Và đến thá»i Ä‘iểm năm 1954, khi cần má»™t ứng viên đáp ứng đủ tiêu chuẩn của cả Mỹ và Pháp, thì không ai đủ Ä‘iá»u kiện hÆ¡n há» Ngô. Ngày 18.6.1954, Bảo Äại lúc đó ở Pháp, đã má»i ông Diệm đứng ra thành lập ná»™i các thay thế cho chính phủ của Hoàng thân Bá»­u Lá»™c.
Khi ông Diệm đảm nhận chức vụ thủ tÆ°á»›ng, hoạt Ä‘á»™ng của CIA ở Việt Nam chia làm 2 nhánh. Nhánh thứ nhất: CIA Saigon Station, là bá»™ phận chính thức thuá»™c quyá»n Ä‘iá»u khiển từ Tổng hành dinh CIA ở Langley, Virginia, Mỹ, hoạt Ä‘á»™ng bí mật tại Sài Gòn, có nhiệm vụ đánh giá trá»±c tiếp những chính khách quốc gia ở đó, chuẩn bị nhân sá»± cho má»™t chính phủ ở Nam Việt Nam. Tổng hành dinh CIA đã chá»n Paul Harwood, nhân vật đã tốt nghiệp khoa à châu há»c, phụ trách.
Bá»™ phận thứ 2 của CIA là Saigon Military Mission (SMM), vốn được hình thành trong cuá»™c há»p của Há»™i đồng An ninh quốc gia Mỹ tháng 1.1954, khi ai đó tiến cá»­ đại tá Edward Lansdale, ngÆ°á»i từng nổi danh là nhân vật “kiến lập vua†(Kingmaker) ở Philippines, được giao nhiệm vụ tìm kiếm má»™t ngÆ°á»i Việt Nam tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i Ramon Magsaysay của Philippines. Há»™i đồng An ninh quốc gia chấp thuận việc bổ nhiệm Harwood, vốn đã đến Sài Gòn trong tháng 4.1954, và đại tá Lansdale theo gót đến Hòn ngá»c Viá»…n Äông vào tháng 6 năm đó.
Ngoại trưởng Mỹ lúc đó là John Foster Dulles, cùng em ruá»™t là Giám đốc CIA Allen Welsh Dulles, đã hậu thuẫn cho việc bổ nhiệm. Và vá»›i tÆ° cách ngÆ°á»i đứng đầu bá»™ phận CIA thứ 2, đại tá Lansdale không phải báo cáo cho McCarthy ở Sài Gòn hay Chánh sở Viá»…n Äông vụ, mà là báo cáo trá»±c tiếp cho Giám đốc CIA Allen Dulles. Bá»™ phận thứ 2 do Lansdale phụ trách, Saigon Military Mission (SMM), tức Phái bá»™ Quân sá»± Sài Gòn, mà nhân viên thuá»™c quyá»n của Lansdale Ä‘á»u mặc quân phục và làm việc dÆ°á»›i danh nghÄ©a Phái bá»™ Cố vấn quân sá»± Mỹ (MAAG), và sau này đảm trách vá» các hoạt Ä‘á»™ng dân sá»± và bình định nông thôn.
Ông Diệm và bào đệ là Ngô Äình Nhu - nhá» hÆ¡n ông Diệm 11 tuổi, trong vai trò cố vấn - Ä‘á»u xem Lansdale và Harwood là những kênh liên lạc vá»›i Washington. Äặc biệt, Lansdale còn cho anh em há» Ngô biết vá» mối liên hệ trá»±c tiếp của ông ta vá»›i các cấp làm chính sách ở Washington. Yếu tố quan trá»ng nhất là Lansdale được sá»± ủng há»™ của anh em Dulles khiến cho ông ta có nhiá»u ảnh hưởng đến những ngÆ°á»i làm chính sách của Mỹ.
Vào đầu thập niên 1950, chủ nghÄ©a tích cá»±c cùng những hứa hẹn của CIA tÆ°Æ¡ng phản vá»›i những gì mà sứ quán Mỹ chủ trÆ°Æ¡ng. Hai vị đại sứ đầu tiên của Mỹ lại quan tâm đến những lợi ích của Pháp tại Việt Nam và thÆ°á»ng tá» ra nghi ngá» khả năng cùng triển vá»ng của ông Diệm trong vai trò lãnh đạo. Không nghi ngá» gì vá» việc các vị đại sứ Mỹ cùng bá»™ tham mÆ°u của há» có thể nhận sá»± tÆ° vấn của hai bá»™ phận CIA do Harwood và Lansdale đứng đầu. NhÆ°ng hai vị đại sứ Mỹ đầu tiên thá»i ông Diệm là Donald Heath và tÆ°á»›ng Lawton Collins đã không làm nhÆ° vậy.
Äại sứ Heath, má»™t nhà ngoại giao chuyên nghiệp, trở thành lãnh đạo phái bá»™ của Mỹ tại Sài Gòn năm 1950. Trên bình diện cá nhân, ông có vẻ chịu ảnh hưởng của những ác cảm ngÆ°á»i Pháp đối vá»›i anh em há» Ngô, đặc biệt chia sẻ sá»± chán ghét đối vá»›i ông Ngô Äình Nhu. Chỉ 4 tháng sau khi ông Diệm giữ ghế thủ tÆ°á»›ng, ông Heath đã phải rá»i Sài Gòn. Tân đại sứ Mỹ là cá»±u đại tÆ°á»›ng Lawton Collins, má»™t quân nhân nổi tiếng trong Thế chiến 2, và từng là Tham mÆ°u trưởng Lục quân Mỹ trong chiến tranh Triá»u Tiên. Äại sứ Collins được cá»­ sang Nam Việt Nam đầu tháng 11.1954 vá»›i nhiệm vụ đánh giá khả năng lãnh đạo của Thủ tÆ°á»›ng Ngô Äình Diệm, cÅ©ng nhÆ° Ä‘á» xuất những biện pháp giúp đỡ cho chính quyá»n Sài Gòn. Chỉ má»™t tháng sau, Äại sứ Collins báo cáo vá» Washington rằng: “Ông Diệm không đủ khả năng Ä‘oàn kết má»i phe phái ở Nam Việt Namâ€. Tháng 4.1955, ông chính thức Ä‘á» nghị Ngoại trưởng Dulles thay thế ngay ông Diệm. (Còn tiếp)
Ông Diệm suýt bị hạ bệ năm 1955

28/10/2009 23:11


http://www.thanhnien.com.vn/News/Picture200901/Tieukhuong/10/29/19a.jpg

Ông Lansdale và ông Diệm (thứ hai và ba từ trái) - Ảnh: Prouty.org

Má»™t trong những khó khăn lá»›n nhất của ông Diệm lúc má»›i lên cầm quyá»n là đối phó vá»›i các lá»±c lượng giáo phái. Äó là lá»±c lượng Cao Äài và Hòa Hảo, vốn có đến hàng chục ngàn tay súng.
Lãnh đạo hai lá»±c lượng này trÆ°á»›c đây Ä‘á»u được chu cấp của ngÆ°á»i Pháp để chống lại Việt Minh. Nay, má»™t khi ngÆ°á»i Pháp "cúp" viện trợ, nếu ông Diệm có thể tiếp tục há»— trợ thì sẽ giành được sá»± ủng há»™ của há».
Thế nhÆ°ng, lúc đó ông Diệm không có tiá»n. Cố vấn Ngô Äình Nhu đã than phiá»n vá»›i Trưởng nhánh CIA Saigon là Harwood rằng vị tiá»n nhiệm của bào huynh ông là Hoàng thân Bá»­u Lá»™c đã ra Ä‘i cùng vá»›i "quỹ Ä‘en" của văn phòng thủ tÆ°á»›ng khi ông rá»i nhiệm sở. Tài liệu của CIA không ghi nhận khoản tiá»n là bao nhiêu, nhÆ°ng có nói là trong mấy tuần lá»… đầu tiên, Harwood có gá»­i tiá»n đến cho ông Diệm chi xài. Khoản tiá»n đó đã cạn khi ông Diệm gặp Lansdale vào tháng 9.1954, nên ông đã yêu cầu cung cấp thêm.

Mua chuộc tướng Trịnh Minh Thế
Má»™t vị tÆ°á»›ng của lá»±c lượng Cao Äài là ông Trịnh Minh Thế, vốn từ lâu đã có mối liên lạc vá»›i ông Ngô Äình Nhu, là nhân vật mà ông Diệm muốn tranh thủ được sá»± hậu thuẫn, vì ông Diệm xem tÆ°á»›ng Thế là má»™t đồng minh tiá»m tàng chống lại các sÄ© quan trong hàng ngÅ© quân Ä‘á»™i quốc gia, vốn vẫn tá» ra ủng há»™ Pháp. Sau khi ông Nhu Ä‘iá»u đình được vá»›i tÆ°á»›ng Thế, ông Diệm yêu cầu Lansdale cung cấp đô la để ông mua chuá»™c vị tÆ°á»›ng Cao Äài. Lansdale chấp thuận cấp tiá»n cho ông Diệm để chuyển cho tÆ°á»›ng Thế.
Vào ngày 15.9.1954, Lansdale được tÆ°á»›ng Trịnh Minh Thế má»i lên tổng hành dinh ở núi Bà Äen, tỉnh Tây Ninh. Tại đây, tÆ°á»›ng Thế xác nhận việc ủng há»™ tân chính quyá»n của ông Diệm. NhÆ°ng trong báo cáo chính thức của đại tá Lansdale thì ông "bá» sót" vai trò của ông là bảo đảm những cam kết của tÆ°á»›ng Thế vá»›i ông Diệm. Lansdale chỉ nói là "do yêu cầu của Äại sứ Mỹ Heath, nên Washington đã bí mật chuyển qua Diệm khoản tiá»n để cung cấp cho tÆ°á»›ng Thế thông qua CÆ¡ quan SMM (Saigon Military Mission - Phái bá»™ Quân sá»± tại Sài Gòn, má»™t CÆ¡ quan của CIA - ND)". Sá»± việc đã làm ông Nhu tức giận. Trong cuá»™c gặp gỡ vá»›i Harwood sau đó, ông Nhu đã chỉ trích việc đại tá Lansdale hành xá»­ trong việc cung cấp tiá»n cho tÆ°á»›ng Thế cho thấy là ông Diệm nhÆ° "trong túi ngÆ°á»i Mỹ". Ông Nhu Ä‘e dá»a không làm việc vá»›i Lansdale.
Vá» phần mình, đại tá Lansdale cÅ©ng trả Ä‘Å©a. Khi Äại sứ Heath được đại tÆ°á»›ng Collins thay thế vào tháng 11.1954, Lansdale chỉ thị cho Joe Redick Ä‘i gặp vị tân đại sứ và yêu cầu cách chức ông Nhu. Tuy nhiên, Redick nhắc cho Lansdale nhá»› là vai trò của ông Nhu quan trá»ng nhÆ° thế nào trong chính quyá»n của ông Diệm, và là "kênh" liên lạc chính thức vá»›i chính quyá»n, nên ông Lansdale đã bá» qua vụ việc.
Lá»i Ä‘e của Harwood
Ná»™i các của ông Diệm bao gồm toàn bá»™ nhân sá»± là những ngÆ°á»i trung thành vá»›i há» Ngô, nên ngÆ°á»i Pháp đã thúc giục Ngoại trưởng Mỹ Dulles là nên gây áp lá»±c ông Diệm mở rá»™ng thành phần chính phủ cho đại diện các giáo phái tham gia. Thế nhÆ°ng, ông Diệm chống lại ná»— lá»±c kết hợp ngoại giao Pháp - Mỹ này. Tổng hành dinh CIA cuối cùng đã chỉ thị cho chi nhánh ở Sài Gòn phải cố gắng phá vỡ thế bế tắc. Harwood là ngÆ°á»i thi hành lệnh.
Nhân vật đầu tiên thuyết phục ông Diệm chính là bào đệ của ông, nhÆ°ng cố vấn Ngô Äình Nhu đã không làm cho ông anh thay đổi lập trÆ°á»ng mở rá»™ng chính quyá»n. Ngày 20.9.1954, ông Nhu thừa nhận thất bại và cầu cứu Harwood hãy cùng ông đến Dinh Gia Long vào chiá»u tối để thuyết phục ông Diệm. Cả ba gặp gỡ nhau trong phòng ngủ của ông Diệm. NhÆ°ng cuá»™c đàm phán vẫn không Ä‘i đến kết quả, cho dù ông Harwood đã bóng gió nói đến những Ä‘e dá»a rút lại mối quan hệ. Cả ông Diệm lẫn Harwood Ä‘á»u giữ lập trÆ°á»ng của mình.
Khi màn đêm rÅ© xuống, há» Ä‘i bá»™ ra ngoài ban-công Dinh Gia Long. Lúc đó, Harwood má»›i để ý đến 2 chiếc thiết giáp bên ngoài hàng rào, mà nòng súng đại bác lại nhắm vào tòa nhà. Ông Harwood nói vá»›i ông Diệm rằng, sá»± hiện diện của ông bên ngoài ban-công có thể sẽ kích Ä‘á»™ng các tay súng thuá»™c quyá»n tÆ°á»›ng Nguyá»…n Văn Hinh, Tổng tham mÆ°u trưởng quân Ä‘á»™i quốc gia. TÆ°á»›ng Hinh là ngÆ°á»i được đào tạo ở Pháp, là sÄ© quan trong không lá»±c Pháp và vẫn giữ quốc tịch Pháp, nên ông Diệm rất nghi ngá» vá» lòng trung thành của ông tÆ°á»›ng này. Cả ba trở vào phòng ngay. Cuối cùng, sau vài lá»i "càu nhàu", ông Diệm đồng ý mở rá»™ng ná»™i các. Cho dù dÆ°á»›i mắt ông Harwood, sá»± chấp nhận của ông Diệm có vẻ miá»…n cưỡng, nhÆ°ng sau đó, giáo phái Cao Äài và Hòa Hảo đã có đại diện là bá»™ trưởng trong chính quyá»n.
Căng thẳng giữa ông Diệm và tÆ°á»›ng Hinh chấm dứt vào tháng 10.1954 khi Bảo Äại triệu ông Hinh vá» Pháp dÆ°á»›i áp lá»±c của Mỹ. Cả tÆ°á»›ng Hinh và những ngÆ°á»i Pháp hậu thuẫn ông Ä‘á»u biết rằng, thượng nghị sÄ© Mike Mansfield tuyên bố Mỹ sẽ ngÆ°ng viện trợ cho các lá»±c lượng ở nam Việt Nam nếu ông Diệm bị lật đổ. Ngày 24.10, phía Mỹ công bố bức thÆ° của Tổng thống Eisenhower nói là kể từ 1.1.1955, tất cả viện trợ Mỹ sẽ được chuyển trá»±c tiếp cho chính quyá»n của ông Diệm.



 


 Äăng Nhập 




bogddt 1275359403_Portfolio 1275359468_Book 1275359498_adept_installer  hanhchinh
Tuyển Sinh
 Tuyển Dụng
 Giáo Trình
 ThÆ° Viện Phần Má»m
Góc Cao Há»c