7:35, 11/06/2010 Nguyễn Quốc Uy
Mục tiêu "bất biến" trong "Chiến lược an ninh quốc gia" của tất cả các chÃnh quyá»n Mỹ là , má»™t mặt, duy trì an ninh và thịnh vượng của nÆ°á»›c Mỹ và , mặt khác, duy trì địa vị siêu cÆ°á»ng số 1 của Mỹ trên thế giá»›i, tức là không để cho bất cứ quốc gia nà o qua mặt Mỹ vá» tiá»m lá»±c kinh tế và sức mạnh quân sá»±.
Theo yêu cầu của Quốc há»™i Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, má»—i Ä‘á»i tổng thống nÆ°á»›c nà y, mà chÃnh xác hÆ¡n là trong nhiệm kỳ của mình, má»—i tổng thống Mỹ phải đệ trình má»™t "Chiến lược an ninh quốc gia". NhÆ° váºy, thông thÆ°á»ng cứ 4 năm, chÃnh quyá»n Mỹ lại công bố má»™t "Chiến lược an ninh quốc gia" má»›i. "Chiến lược an ninh quốc gia" mà chÃnh quyá»n Obama công bố ngà y 27/5 vừa qua có nhiá»u Ä‘iểm má»›i so vá»›i các "Chiến lược an ninh quốc gia" năm 2002 và 2006 của chÃnh quyá»n George Bush, thể hiện má»™t tÆ° duy "má»m" hÆ¡n. NgÆ°á»i ta cho rằng đó là sá»± thể hiện má»™t tÆ° duy khôn ngoan.
Trong "Chiến lược an ninh quốc gia" vừa công bố, Nhà Trắng chú trá»ng trÆ°á»›c hết đến sức mạnh kinh tế và ngoại giao rồi má»›i đến sức mạnh quân sá»±. Äà i Tiếng nói Hoa Kỳ ngà y 27/5 đã dẫn lá»i Tổng thống Obama khẳng định trong văn kiện dà i 52 trang của "Chiến lược an ninh quốc gia" rằng "quân sá»± nên được sá» dụng, nhÆ°ng không nên mở rá»™ng quá mức". TTXVN dẫn các nguồn tin nÆ°á»›c ngoà i cho biết: Trình bà y quan Ä‘iểm đảm bảo an toà n cho nÆ°á»›c Mỹ khi Ä‘ang đối mặt vá»›i các cuá»™c chiến ở Iraq và Afghanistan, văn kiện trên đã chÃnh thức hóa ý định của ông Obama là coi trá»ng ngoại giao Ä‘a phÆ°Æ¡ng hÆ¡n sức mạnh quân sá»±, thừa nháºn vÅ© lá»±c là biện pháp cuối cùng và cần phải tăng cÆ°á»ng hợp tác ngoại giao quốc tế.
NhÆ° váºy, Ä‘iểm má»›i và cÅ©ng là điểm khác biệt cÆ¡ bản trong tÆ° duy hoạch định chiến lược an ninh quốc gia của chÃnh quyá»n Barack Obama so vá»›i chÃnh quyá»n tiá»n nhiệm của George Bush là sá»± Ä‘oạn tuyệt rõ rà ng đối vá»›i cách tiếp cáºn quân sá»± Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng. ChÃnh sách đánh đòn phủ đầu, được cá»±u Tổng thống George Bush theo Ä‘uổi trong suốt hai nhiệm kỳ của ông ta kể từ sau sá»± kiện 11/9/2001, đã khiến nÆ°á»›c Mỹ không chỉ bị hao ngÆ°á»i tốn của, rồi bị sa lầy, trong hai cuá»™c chiến ở Afghanistan và Iraq, mà còn bị "mất Ä‘iểm" trên trÆ°á»ng quốc tế khi nÆ°á»›c Mỹ ngà y cà ng bị nhiá»u nÆ°á»›c dè chừng, tháºm chà bị nhiá»u nÆ°á»›c thù oán.
Khi thay George Bush là m chủ Nhà Trắng, Barack Obama đã tá» rõ là má»™t tổng thống "biết lắng nghe". ChÃnh vá»›i cách tiếp cáºn và giải quyết các vấn Ä‘á» má»™t cách má»m má»ng, trái ngược hoà n toà n vá»›i thái Ä‘á»™ và cách hà nh xá» ngạo mạn của ngÆ°á»i tiá»n nhiệm, Barack Obama đã là m cho thế giá»›i thay đổi cách nhìn vá» nÆ°á»›c Mỹ.
Nay, vá»›i há»c thuyết an ninh quốc gia má»›i mà  phát triển kinh tế và ná»— lá»±c ngoại giao được chú trá»ng hà ng đầu, trong khi sức mạnh quân sá»± chỉ được sá» dụng nhÆ° biện pháp cuối cùng, rõ rà ng Obama đã già nh được thêm "Ä‘iểm" trÆ°á»›c mắt cá»™ng đồng quốc tế.
CÅ©ng vá»›i tÆ° duy "má»m" nhÆ° váºy, chÃnh quyá»n Obama đã loại bá» khái niệm "cuá»™c chiến chống khủng bố" ra khá»i há»c thuyết an ninh quốc gia má»›i, mặc dù vẫn coi Al-Qaeda là đối thủ chủ yếu của Mỹ và vẫn Ä‘á» ra mục tiêu "phá vỡ, triệt phá và đánh bại" mạng lÆ°á»›i khủng bố quốc tế Al-Qaeda. Bên cạnh đó, chiến lược an ninh quốc gia má»›i nà y cÅ©ng Ä‘á» cáºp đến ná»— lá»±c can dá»± của Mỹ đối vá»›i các nÆ°á»›c mà Mỹ coi là  "thù địch", cảnh báo Iran và Triá»u Tiên (vá» vấn Ä‘á» hạt nhân) cần có "sá»± lá»±a chá»n rõ rà ng" - hoặc đối thoại hoặc bị cô láºp. Má»™t Ä‘iểm đáng chú ý nữa trong "Chiến lược an ninh quốc gia" má»›i của Mỹ là lần đầu tiên chÃnh quyá»n Mỹ khẳng định các mối Ä‘e dá»a khủng bố có nguồn gốc từ trong lòng nÆ°á»›c Mỹ. Äà i RFI (Pháp) nháºn xét: "Lần đầu tiên, kẻ thù "từ bên trong", tức những kẻ khủng bố ngÆ°á»i Mỹ, sống trên đất Mỹ, được coi nhÆ° là mối Ä‘e dá»a nghiêm túc".
ChÃnh quyá»n Obama coi việc duy trì và tăng cÆ°á»ng sá»± thịnh vượng của nÆ°á»›c Mỹ cÅ©ng là biện pháp hữu hiệu đảm bảo an ninh quốc gia. Trong há»c thuyết an ninh quốc gia má»›i, ông Obama đã nêu lên sá»± cần thiết phải phục hồi kinh tế vì đó là điá»u quan trá»ng để duy trì quyá»n lá»±c của Mỹ. Mục tiêu "bất biến" trong "Chiến lược an ninh quốc gia" của tất cả các chÃnh quyá»n Mỹ là , má»™t mặt, duy trì an ninh và thịnh vượng của nÆ°á»›c Mỹ và , mặt khác, duy trì địa vị siêu cÆ°á»ng số 1 của Mỹ trên thế giá»›i, tức là không để cho bất cứ quốc gia nà o qua mặt Mỹ vá» tiá»m lá»±c kinh tế và sức mạnh quân sá»±.
Vì váºy, trong "Chiến lược an ninh quốc gia" vừa công bố, chÃnh quyá»n Obama Ä‘á» cáºp đến sức mạnh kinh tế nhÆ° là má»™t trong những Æ°u tiên an ninh quốc gia hà ng đầu. Washington liệt kê "4 lợi Ãch quốc gia vÄ©nh viá»…n có sá»± liên kết chặt chẽ" là an ninh, thịnh vượng, giá trị và tráºt tá»± quốc tế. ÄÆ°Æ¡ng nhiên, để đảm bảo lợi Ãch của nÆ°á»›c Mỹ trong má»™t tráºt tá»± quốc tế mà Mỹ luôn muốn duy trì vị trà bá chủ, Washington hết sức coi trá»ng việc bảo vệ và mở rá»™ng đồng minh. NhÆ° váºy, trong tÆ° duy chiến lược an ninh của há», ngÆ°á»i Mỹ coi việc bảo vệ đồng minh là để bảo vệ sá»± an toà n cho chÃnh nÆ°á»›c Mỹ. NgÆ°á»i ta không ngạc nhiên khi thấy há»c thuyết an ninh quốc gia má»›i của Mỹ cÅ©ng nói Mỹ cảm thấy lo lắng trÆ°á»›c ná»— lá»±c hiện đại hóa quân Ä‘á»™i của Trung Quốc và sẽ "chuẩn bị phù hợp" để đảm bảo rằng các lợi Ãch của Mỹ và đồng minh được bảo vệ. Washington cÅ©ng thừa nháºn lợi Ãch của má»™t tráºt tá»± thế giá»›i hòa bình và hợp tác. John Brennan, cố vấn chống khủng bố hà ng đầu của Tổng thống Obama, được báo chà dẫn lá»i nhấn mạnh đến "má»™t tráºt tá»± quốc tế nhằm thúc đẩy hòa bình, an ninh và cÆ¡ há»™i thông qua hợp tác mạnh mẽ hÆ¡n", vì "đây là con Ä‘Æ°á»ng duy nhất sẽ cho phép chúng ta giải quyết được các thách thức toà n cầu".
Còn theo trÃch thuáºt của TTXVN, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton ngà y 27/5 nhấn mạnh chiến lược nà y sẽ huy Ä‘á»™ng má»i yếu tố sức mạnh, không chỉ sức mạnh quân sá»±, để bảo vệ an ninh cho nÆ°á»›c Mỹ. Bà tuyên bố Mỹ phải "cân đối và kết hợp" tất cả các yếu tố sức mạnh trong cái gá»i là "quyá»n lá»±c thông minh", bao gồm sức mạnh vá» quân sá»±, ngoại giao và phát triển, vốn gồm cả sức mạnh kinh tế và "sức mạnh vá» tấm gÆ°Æ¡ng của Mỹ". Dẫu chÃnh quyá»n Obama thay đổi cách tiếp cáºn và sá» dụng sức mạnh, tá» ra má»m dẻo hÆ¡n chÃnh quyá»n tiá»n nhiệm trong việc bảo đảm an ninh của nÆ°á»›c Mỹ, nhÆ°ng há»c thuyết an ninh quốc gia má»›i của há» lại không má»›i ở chá»— nó ẩn chứa cái mục tiêu "bất biến" là duy trì má»™t tráºt tá»± thế giá»›i mà Mỹ giữ địa vị bá chủ. Äiá»u đó tháºt dá»… hiểu vì Mỹ bao giá» cÅ©ng vẫn là Mỹ
N.Q.U. http://antg.cand.com.vn/vi-VN/sukien/2010/6/72512.cand
|