JPAGE_CURRENT_OF_TOTAL
Má»™t xã há»™i nô lệ ở thế ká»· XX: "Äiá»u chÆ°a từng có trong lịch sá»" 10:45 PM, 15/11/2009
|
LÃnh KhÆ¡me Äá» trên Ä‘Æ°á»ng phố.
|
|
|
Äất Ä‘ai khô cằn, Ä‘iá»u kiện sống cháºt váºt, thuốc men thiếu thốn. Nhiá»u ngÆ°á»i đã chết vì đói. Ở công xã Xăng cát Xamôrich, má»—i ngà y có từ 4 đến 6 ngÆ°á»i chết. Má»i ngÆ°á»i ở đây ốm yếu đến ná»—i có lúc há» không còn sức để chôn ngÆ°á»i chết nữa, vì thế hỠđã chất xác chết lên xe bò và bá» lại trong rừng. Trong số các nạn nhân, có mẹ của ÄÃt Munty. Bằng việc tả lại cái chết của bà , anh đã trình bà y má»™t cách hùng hồn, Ä‘iá»u chắc chắn là số mệnh của hà ng trăm ngà n đồng bà o của mình: chết đói ngay trên mảnh đất vốn đã từng là má»™t trong những vùng xuất khẩu lúa gạo hà ng đầu ở châu Ã. “Mẹ tôi cÅ©ng bị chết đói. Bà là má»™t phụ nữ dịu hiá»n, khiêm tốn và dá»… thÆ°Æ¡ng. Bà má»›i 45 tuổi, nhÆ°ng bị tiá»u tụy bởi tâm trạng Ä‘au buồn, bởi lao Ä‘á»™ng cưỡng bức, bởi suy dinh dưỡng và thiếu thuốc men, trông bà nhÆ° má»™t cụ già 80 tuổi. Tôi bị Ä‘Æ°a Ä‘i đắp đê ở xa trong 5 tháng trá»i, và khi tôi trở vá», mẹ tôi Ä‘ang hấp hối. Bà kêu: “Cho mẹ chút gì để ăn Ä‘i. Mẹ chết đói mất thôiâ€. Liá»u thân, tôi lao bừa Ä‘i và cÅ©ng kiếm được má»™t bát cÆ¡m. Bất hạnh thay, mẹ tôi không thể nuốt nổi nữa. Giá»ng bà nhá» dần, đến khi lịm Ä‘i. Vừa khóc lóc, tôi vừa khẽ lay ngÆ°á»i bà và há»i xem bà còn nháºn ra tôi nữa không. Bà mở mắt, nhìn tôi, chá»›p chá»›p mắt ra Ä‘iá»u nháºn ra tôi – rồi chếtâ€. Lá»i chứng có tÃnh thá»±c tiá»…n, phân tÃch đầy xúc Ä‘á»™ng của ÄÃt Munty nằm trong số những lá»i chứng quan trá»ng nhất đã được trình bà y tại phiên tòa xá» tá»™i diệt chủng. Äối vá»›i tôi, đó là sá»± tổng hợp của tất thảy những gì tôi đã phát hiện ra từ thá»±c tế hà ng trăm cuá»™c phá»ng vấn, lúc đầu vá»›i những ngÆ°á»i tị nạn, rồi vá» sau vá»›i những “ngÆ°á»i trên Ä‘Æ°á»ng†và những ngÆ°á»i cuối cùng đã trở vỠđược là ng quê mình hoặc nhà mình ở Phnôm Pênh. Rõ rà ng là má»™t ngÆ°á»i quan sát sắc sảo có má»™t trà nhá»› tốt và má»™t ý thức cân đối vá» giá trị con ngÆ°á»i, ÄÃt Munty đã mô tả cuá»™c sống dÆ°á»›i thá»i KhÆ¡me Äá»; đó là má»™t trong những bản cáo trạng có hiệu quả nhất đối vá»›i chế Ä‘á»™ nà y, và chẳng cần nói ra, đối vá»›i những ai – đặc biệt là những trà thức Tây phÆ°Æ¡ng – đã trở thà nh những kẻ biện há»™ cho cái chế Ä‘á»™ ấy. Trong lá»i chứng của anh, không có má»™t câu chữ nà o lại không được sá»± xác nháºn của những ngÆ°á»i đã từng sống dÆ°á»›i ách Ä‚ngka, trong cái xã há»™i mà Iêng Xary đã huênh hoang là “điá»u chÆ°a từng có trong lịch sá»â€. Vá»›i câu nà y, ngÆ°á»i ta có thể hết sức sốt sắng nói thêm: “Và có lẽ chẳng bao giá» có lại nữaâ€. “Chúng tôi được ăn uống rất tồi, ăn mặc rách rÆ°á»›i và bị giáng xuống thà nh nô lệ. Quyá»n con ngÆ°á»i bị chà đạp, quyá»n được ăn uống vá»›i gia đình và quyá»n tá»± do hôn nhân bị thay thế bằng “ăn táºp thể†và hôn nhân cưỡng bức má»—i lần từ 30 đến 50 hoặc 60 cặp. Chúng tôi, những ngÆ°á»i “không ai cần đếnâ€, không có quyá»n trở vá» quê hÆ°Æ¡ng và tái láºp hạnh phúc và cuá»™c sống gia đình. Quyá»n cÆ° trú, tá»± do Ä‘i lại trong nÆ°á»›c, quyá»n tá»± do chÃnh kiến, há»™i há»p, tÃn ngưỡng, quyá»n là m việc, nghỉ ngÆ¡i hoặc há»c hà nh Ä‘á»u bị cấm Ä‘oán hoà n toà n. Má»i công dân không được “tá»± do bình đẳng†má»™t khi hầu hết má»i ngÆ°á»i bị giam cầm bằng vÅ© lá»±c trong hợp tác xã và chết gục vì đói, trong khi KhÆ¡me Äá», đại diện Ä‚ngka, có thể Ä‘i lại tá»± do và ngồi mát ăn bát và ng. Chúng đã tháºt sá»± phá hủy má»i cÆ¡ sở giáo dục, buá»™c trẻ em từ bá» việc há»c hà nh. Trẻ em từ 13 đến 14 tuổi bị cưỡng bức tòng quân, còn các em từ 6 đến 12 tuổi thì chăn trâu bò và đi nhặt phân rÆ¡i. KhÆ¡me Äá» phỉ nhổ tất cả truyá»n thống, luân lý và táºp quán của dân tá»™c. Chúng phá hủy chùa chiá»n, Ä‘á»n miếu hoặc biến những nÆ¡i nà y thà nh nhà tù, buá»™c các nhà sÆ° phải bỠáo cà sa. Ä‚ngka muốn phát triển nông nghiệp, nhÆ°ng chúng lại giết hết cán bá»™ kỹ thuáºt và cán bá»™ nông há»c; trong khi đó chúng phải đóng cá»a hết nhà máy nà y đến nhà máy khác do thiếu nguyên liệu và công nhân. Không có tiá»n tệ, cÅ©ng chẳng có chợ búa. Ä‚ngka thá»±c hiện má»™t thứ “kinh tế đóng cá»aâ€. Nếu ở Campuchia đã xảy ra nạn đói, thì đó chẳng phải là do mất mùa. Sản lượng lúa vẫn cao, nhÆ°ng hoặc bị Ä‘Æ°a và o kho dá»± trữ dùng cho quân Ä‘á»™i, hoặc bị xuất khẩu. Lúa gạo, cùng gá»—, da cá sấu, cá khô và cá xông khói, hồng ngá»c, xiricon, các loại đá quý khác, và má»™t Ãt cao su, là những mặt hà ng xuất khẩu chủ yếu của Campuchia; dùng để đổi lấy số vÅ© khà mà bè lÅ© Pôn Pốt – Iêng Xary nháºp. ÄÃt Munty trình bà y tiếp: “Các cuá»™c hà nh quyết thÆ°á»ng xuyên xảy ra. Äêm nà o cÅ©ng váºy, 2 hoặc 3 ngÆ°á»i dân “má»›i†bị triệu Ä‘i “há»p†và biến mất không để lại chút vết tÃch. Không ai dám há»i han gì vá» số mệnh của những ngÆ°á»i bất hạnh nà y; thân nhân cÅ©ng không dám khóc, vì sợ bị kết tá»™i là “đồng lõaâ€. Nếu có ai đó bị gá»i Ä‘i và o má»™t thá»i Ä‘iểm không bình thÆ°á»ng – nhất là và o ban đêm – ngÆ°á»i đó chắc sẽ bị giết. Chúng tôi sống trong ná»—i lo sợ bất táºn, nhÆ° cá trong cháºu, chẳng biết bao giá» sẽ đến lượt mình bị giết. Äể thoát chết, ngÆ°á»i ta phải hết sức tháºn trá»ng. Không ai dám tin ai, bởi máºt thám trà trá»™n giữa chúng tôi. KhÆ¡me ÄỠđã láºp nên má»™t hệ thống do thám rất có hiệu quả – những đứa trẻ từ 6 đến 8 tuổi phải là m máºt thám đối vá»›i cả cha mẹ chúng. Các xã trưởng, được coi là cán bá»™, được tuyển chá»n trong số những ngÆ°á»i Ãt há»c nhất, và để duy trì quyá»n lá»±c của mình, chúng có thừa nhiệt huyết. Công lý luôn sẵn sà ng ra tay. Bất kỳ ai không may là m vỡ má»™t chiếc Ä‘Ä©a cÅ©ng sẽ có thể bị gán cho là tay chân của CIA và KGB hoặc của Việt Nam. Cuá»™c thảm sát lá»›n nhất nổ ra tháng 6/1977. Bạn Xeng Meng Tếch của tôi là nạn nhân đầu tiên. Anh ấy vừa cùng gia đình bắt đầu ăn cÆ¡m trÆ°a thì hai tên địa phÆ°Æ¡ng quân bÆ°á»›c và o. Chúng bắt anh Ä‘i và đánh anh ấy đến chết dÆ°á»›i gốc má»™t cây thốt nốt cách nhà má»™t cây số. “Tá»™i†duy nhất của anh ấy là đeo má»™t cặp mắt kÃnh dà y! Tháng 6/1977, đánh dấu sá»± khởi đầu của má»™t là n sóng thần những cuá»™c hà nh quyết ở các tỉnh. Những Ä‘oà n xe bò, là m ngÆ°á»i ta nhá»› lại những Ä‘oà n xe chở tù nhân ra máy chém hồi cách mạng Pháp lá»c cá»c lăn bánh tá»›i pháp trÆ°á»ng, lèn chặt những nạn nhân vô tá»™i. “Suốt thá»i kỳ nà y, ngÆ°á»i ta phổ biến bằng miệng ở khắp nÆ¡i chỉ thị rằng “vì thiếu đất trồng†Ăngka Ä‘ang cho xây dá»±ng hà ng trăm ngôi nhà kiểu mẫu ở nÆ¡i khác cho “dân má»›i†tại những vùng nhiá»u đất trồng. Tối tối, ngÆ°á»i ta táºp trung các gia đình lại để chuyển đến nÆ¡i má»›i. Những Ä‘oà n xe trâu bò kéo và má»™t con thuyá»n được dùng để chở những gia đình bất hạnh nà y tá»›i những “là ng má»›iâ€. Từ nÆ¡i ấy, chẳng có ai trở lại bao giá». Chỉ riêng ở là ng tôi, 36 gia đình vá»›i tổng số 202 ngÆ°á»i, Ä‘Ã n bà , ngÆ°á»i già , trẻ nhá», đã bị Ä‘Æ°a Ä‘i bằng những Ä‘oà n xe nhÆ° váºy, và từ đó đến nay vẫn biệt tăm. Tôi tin chắc rằng sẽ đến lượt mình – bị Ä‚ngka Ä‘Æ°a Ä‘i đến đó, nÆ¡i chÆ°a có ai trở lại. Äêm nà o cÅ©ng váºy, chúng tôi trông chừng chiếc thuyá»n và đoà n xe tá»›i, và chúng tôi không thể nà o ngủ nổi cho tá»›i táºn khi âm thanh ghê rợn của chúng xa dần khá»i là ng. “Thế là lại thêm má»™t lần thoát chếtâ€, vợ tôi thì thầm. Chúng tôi sống trong tình trạng luôn luôn sợ hãi, vợ chồng tôi đã kiếm được và luôn thủ trong túi và i chục hạt quả Ä‘á»™c có chứa Ä‘á»™c tố stricnin. Nếu bị triệu Ä‘i chúng tôi sẽ tá»± đầu Ä‘á»™c mình. Äó là cách duy nhất để khá»i phải chịu Ä‘au khổ hÆ¡n nữa. Tất cả những ngÆ°á»i dân “má»›i†do xe bò và thuyá»n chở Ä‘i Ä‘á»u bị Ä‘Æ°a tá»›i trÆ°á»ng Staung – ngôi trÆ°á»ng nà y đã bị biến thà nh má»™t trung tâm tù Ä‘Ã y và tra tấn. Tá»›i đó, má»i dấu vết của những ngÆ°á»i bất hạnh nà y Ä‘á»u biến mất. Những cuá»™c giết chóc Ä‘á»u theo má»™t mẫu có sẵn. Äầu tiên là những nhân viên quân Ä‘á»™i và cảnh sát, rồi tá»›i nhân viên dân sá»±, trà thức, nhân viên kỹ thuáºt, bác sÄ©, giáo viên và giáo sÆ°, tiếp đến là sinh viên và há»c sinh. ÄÃt Munty đã giấu được nghá» nghiệp và nguồn gốc giai cấp của mình, bị Ä‘Æ°a là m đủ kiểu lao Ä‘á»™ng chân tay: “đốn gá»—, đánh cá, trồng rau, trá»™n phânâ€. Lá»i chứng của anh kết thúc bằng má»™t thông báo não lòng là sau khi chế Ä‘á»™ Pôn Pốt bị láºt đổ, (thá»i gian đó, anh bị Ä‘Æ°a đến má»™t “đội đánh cá†ở Tôngle Sáp, tức “Hồ lá»›nâ€, anh trở lại xã Staung và thấy nÆ¡i đó lạnh tanh nhÆ° sa mạc. Pin Yathay, tác giả của cuốn sách sởn gai ốc nhan Ä‘á» L’UTOPIE MEURTRIÈRE (Cõi không tưởng chết chóc), đã dùng những gì bản thân và gia đình mình đã trải qua để cho thấy KhÆ¡me ÄỠđánh giá “tiến bộ†vá» mặt tÆ° tưởng nhÆ° thế nà o. Trong vòng chÆ°a đầy má»™t năm sau khi cùng gia đình bị lÆ°u Ä‘Ã y khá»i Phnôm Pênh, ông đã mất 19 trong số 23 ngÆ°á»i ruá»™t thịt của ông do bệnh táºt và đói. Tại cái “hợp tác xã†mà gia đình ông được phân tá»›i ở Äôn Êy, thuá»™c tỉnh Puốcxát, Pin Yathay đã tá»›i ngưỡng cá»a của tá» thần sau má»™t tráºn sốt rét khủng khiếp, tiếp đó má»™t vết thÆ°Æ¡ng nhiá»…m trùng rất nặng ở chân, và cÅ©ng bị Pin Yathay cho hắn xem vết thÆ°Æ¡ng đã nhiá»…m trùng và van xin hắn cho phép con trai ông được nghỉ má»™t hai ngà y chá» cho vết thÆ°Æ¡ng là nh. Cáºu bé Xađát bị lôi Ä‘i, và 5 ngà y sau thì chết. Pin Yathay lại bị trách mắng thêm nữa vì đã xin mà chẳng được nhìn xác con. Má»™t lần khác, Pin Yathay bị bắt khi Ä‘ang Ä‘Æ°a đồ uống cho bà vợ góa của má»™t ngÆ°á»i bạn từ ngà y còn ở Phnôm Pênh, sau khi chồng và hầu hết gia đình bà đã chết ở Äôn Êy. Bà ta yếu đến ná»—i không thể lê bÆ°á»›c nổi khá»i giÆ°á»ng vì thế Pin Yathay cùng vợ là Any cố hết cách giúp bà . “Giúp đỡ bà ấy không phải là nhiệm vụ của các đồng chÃâ€, tên KhÆ¡me Äá» lên tiếng và ngăn ông lại. “Việc là m nà y chỉ chứng tá» rằng các đồng chà vẫn chÆ°a gá»™t rá»a sạch những tình cảm trắc ẩn, bạn bè. Các đồng chà phải thanh toán những thứ tình cảm nhÆ° váºy và những xu hÆ°á»›ng cá nhân chủ nghÄ©a “điâ€. Còn bây giá» thì hãy quay vá»!â€. Hai ngà y sau, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ấy - nguyên là má»™t viên chức của Ngân hà ng ThÆ°Æ¡ng mại KhÆ¡me ở Phnôm Pênh - qua Ä‘á»i. Hai đứa con của bà bị Ä‘Æ°a Ä‘i biệt tăm.
|
Xác ngÆ°á»i ngổn ngang trên cánh đồng dÆ°á»›i thá»i KhÆ¡me Äá».
|
Má»™t trong những cuá»™c thuyên chuyển thÆ°á»ng xuyên xảy ra trong năm đầu lÆ°u Ä‘Ã y - gia đình Pin Yathay cùng những ngÆ°á»i khác sống cùng là ng bị Ä‘Æ°a tá»›i Xrama Liếp thuá»™c tỉnh Tà keo, nam Phnôm Pênh. Cuá»™c thuyên chuyển nà y được công bố má»™t cách dối trá là để Ä‘Æ°a dân vá» quê cÅ©. Äến khi há» vừa dỡ đồ đạc từ trên xe bò xuống, tên trùm KhÆ¡me ÄỠở địa phÆ°Æ¡ng cho há» biết ngay rằng chuyến Ä‘i tiếp vá» quê đã bị hoãn lại. Khi đó là cao Ä‘iểm của thá»i vụ nông nghiệp tháng 7/1975 và há» sẽ ở lại Xrama Liếp cho tá»›i khi trồng cấy xong đã. “Tất nhiên, Ä‚ngka sẽ lo cho việc ăn ở của các đồng chÃ. Ä‚ngka sẽ chăm lo má»i thứ. Vá» phần mình, các đồng chà phải tôn trá»ng ká»· luáºt, tráºt tá»±. Các đồng chà phải cố gắng tá»± là m trong sạch mìnhâ€. Chủ Ä‘á» thá» thách và là m trong sạch cứ lặp Ä‘i lặp lại trong những bà i giảng dạy tẻ ngắt của KhÆ¡me Äá» (Pin Yathay trình bà y). Gã hùng biện lá»›n tiếng thuyết trình cuốn kinh thánh vá» những Æ°á»›c vá»ng của Ä‚ngka đối vá»›i chúng tôi. Lá»i lẽ tuôn chảy của hắn tâng bốc lên táºn mây xanh việc cải tạo con ngÆ°á»i: “Ăngka muốn là m các đồng chà trở thà nh những ngÆ°á»i cách mạng chân chÃnhâ€... Những từ “đáp ứng nhu cầu của bản thân mình†chÃnh là má»™t phần trong má»™t tổng thể những lá»i nói láo. Chẳng bao giá» những ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng nô dịch được sá» dụng những gì há» là m ra. Sản phẩm há» là m ra được chất và o những kho chứa của công xã, rồi từ đó lại Ä‘i đâu nữa thì ai mà biết được! Tôi chÆ°a há» biết đến má»™t trÆ°á»ng hợp vá» sá»± liên quan giữa những gì được là m ra và được sá» dụng của các thà nh viên các “hợp tác xã†hoặc “công xãâ€. Hình phạt đối vá»›i hà nh Ä‘á»™ng tìm cách chiếm dụng thà nh quả lao Ä‘á»™ng của chÃnh mình tất yếu là việc bị Ä‘Æ°a ra tố giác trÆ°á»›c công chúng rồi bị giết má»™t cách khủng khiếp. Tuyển cỠđược coi là đã tiến hà nh hồi tháng 3/1976. Khi trịnh trá»ng công bố “kết quảâ€, ban lãnh đạo KhÆ¡me Äá» cho hay dân số Campuchia khi đó là xấp xỉ 7-8 triệu ngÆ°á»i, trong đó nói rõ số “cá» tri đã được đăng ký†và tá»· lệ ngÆ°á»i đã Ä‘i bá» phiếu. Tôi chÆ°a há» gặp được ngÆ°á»i nà o đã từng tham gia và o cuá»™c tuyển cá» nà y. Vá» cuá»™c tuyển cỠđó, Pin Yathay viết: “Chúng tôi trông chỠđược ngÆ°á»i ta há»i ý kiến, vô Ãch! Ở vùng tôi, không ai tham gia tuyển cá». Ở má»™t số xã, ngÆ°á»i ta chỉ Ä‘Æ°a ra má»™t ứng cá» viên duy nhất... Kết quả tuyển cỠđược công bố trong má»™t bầu không khà chung thá» Æ¡, lãnh đạm...â€.
Lược trÃch "Tam giác Trung Quốc - Campuchia - Việt Nam"
http://antg.cand.com.vn/vi-VN/tulieu/2009/11/70916.cand
|