Theo các chuyên gia, các phi hà nh gia trong thá»i gian hạ cánh cÅ©ng mặc những bá»™ đồ phi công chuyên dụng, nhưng 1 ngưá»i không thèm đội mÅ©, 3 ngưá»i khác không Ä‘eo găng tay. Ngay cả khi há» biết rằng con tà u đã có khe hở, không ai áp dụng thêm bất cứ biện pháp phòng ngừa nà o.
Phi hà nh đoà n trước đó đã được huấn luyện kỹ vỠcách giải quyết các vấn đỠliên quan tới chuyến bay, nhưng không được huấn luyện các kỹ năng đảm bảo tồn tại trong những tình huống khẩn cấp. Trong khi đó, các chuyên gia của NASA lại không đỠnghị bất cứ thay đổi nà o trong thủ tục bay hiện nay dà nh cho loại tà u con thoi.
Các tác giả bản báo cáo còn táºp trung phê phán nhiá»u trang thiết bị cá»§a tà u con thoi, cÅ©ng như mÅ© và dù cá»§a các phi hà nh gia. Theo há», tất cả hệ thống còn rất nhiá»u Ä‘iểm yếu kém và chưa hoà n thiện. Chẳng hạn như dù cho các phi hà nh gia chỉ mở được bằng tay, má»™t tÃnh năng chẳng có ý nghÄ©a gì đối vá»›i các phi công đã bị ngất. Thiết kế cá»§a ghế ngồi và mÅ© trong nhiá»u tình huống khẩn cấp không thể bảo vệ được cho các phi hà nh gia, tháºm chà còn là m hại há».
Dù sao theo các tác giả thì mục tiêu chÃnh cá»§a bản báo cáo là giúp vạch ra những thiếu sót nhằm hoà n thiện khả năng giúp đỡ cho các thế hệ phi hà nh gia sau nà y. Cùng vá»›i phương châm nà y, báo cáo cÅ©ng đỠxuất chế tạo những mẫu bá»™ đồ phi công vÅ© trụ má»›i. Nguyên nhân là do những bá»™ đồ phi công vÅ© trụ hiện nay không thÃch hợp cho khả năng hoạt động thuáºn tiện cÅ©ng như bảo đảm an toà n trên quỹ đạo.
Như trong trưá»ng hợp cá»§a tà u Columbia, những bá»™ đồ nà y đã không thể bảo vệ các phi hà nh gia khi hiện tượng giảm áp diá»…n ra quá nhanh, khiến tất cả má»i ngưá»i bị tê liệt chỉ sau và i giây, không kịp Ä‘iá»u chỉnh những bá»™ đồ nà y sang chế độ bảo vệ đầy đủ chống lại việc mất áp suất trong cabin.
Äiá»u tra cho thấy, nguyên nhân tà u con thoi Columbia gặp nạn chÃnh là do trong quá trình cất cánh tại mÅ©i Canaveral (Florida), má»™t mảnh bá»t cách nhiệt vỡ ra từ thùng nhiên liệu bên ngoà i đã là m thá»§ng cánh con tà u.
Trong các Ä‘iá»u kiện như váºy, chuyến bay cá»§a con tà u trong khoảng không vÅ© trụ không có không khà trên thá»±c tế lại không nguy hiểm. Tuy nhiên, trong giai Ä‘oạn hạ cánh, khi con tà u Ä‘i và o các lá»›p khà quyển dà y đặc phải chịu độ ma sát rất cao, những tổn hại như váºy lại cá»±c kỳ nguy hiểm. Cả thế giá»›i đã quan sát thấy con tà u bị vỡ là m nhiá»u mảnh sau khi không khà vá»›i sức ép rất lá»›n đã lá»t và o lá»— hổng nà y, phá vỡ má»i cấu trúc cá»§a con tà u.
Nói cách khác, tà u con thoi Columbia đã bị nổ tung là do NASA ngay từ giai Ä‘oạn trước đó đã không thể dá»± Ä‘oán được nguy cÆ¡ cá»§a tai nạn nhá» trên. Äiá»u quan trá»ng nhất từ bản báo cáo, theo các tác giả cá»§a nó, chÃnh là đã giúp đánh giá lại toà n bá»™ những ưu khuyết Ä‘iểm cá»§a hệ thống cÆ¡ sở hạ tầng trong tà u con thoi, từ những chi tiết nhá» nhất như dây lưng an toà n cho tá»›i mÅ© phi công cho từng thà nh viên đội bay, nhỠđó đưa ra các đỠxuất để cải thiện thiết kế cá»§a những con tà u còn lại và trong tương lai, cÅ©ng như xây dá»±ng và ban hà nh những nguyên tắc an toà n bay nghiêm ngặt hÆ¡n.
"Bằng cách há»c táºp nghiêm túc từ những bà i há»c trên, cÅ©ng như tiếp bước nhiệm vụ cá»§a các phi hà nh Ä‘oà n Apollo 1, Challenger và Columbia, chúng ta sẽ khiến sá»± hy sinh cá»§a há» và cá»§a gia đình há» trở nên có ý nghÄ©a hÆ¡n - bản báo cáo kết luáºn - Äây là việc là m rất cần thiết cho há», cho các thế hệ khai phá trong tương lai, theo hướng phấn đấu cá»§a chúng ta là tốt đẹp hÆ¡n và vươn xa hÆ¡n".
Dù sao NASA được đánh giá là còn rất nhiá»u thá»i gian để nghiên cứu và hoà n thiện những yêu cầu quan trá»ng từ báo cáo trên. Hiện cÆ¡ quan nà y đã quyết định tạm gác chương trình tà u con thoi từ năm 2010, chuyển sang táºp trung ná»— lá»±c cho má»™t chương trình má»›i có tên "Constellation" nhằm đưa các phi hà nh gia quay trở lại mặt trăng. Những kế hoạch phóng tà u con thoi được hy vá»ng sẽ tái khởi động sá»›m nhất và o năm 2015