Trẻ con sinh ra, thoạt đầu chưa phân biệt được đêm ngày. Nhịp sinh học của trẻ điều chỉnh dần rồi đến một ngày ăn khớp với nhịp Mặt Trời lên Mặt Trời lặn, với ngày và đêm, bình minh và hoàng hôn, sáng sớm và đêm khuya.

Khi trưởng thành, con người lại hiểu thấu đêm ngày không chỉ là câu chuyện về nhịp sinh học. Con người hiểu có sớm lạnh và đêm sâu, có chiều sầu và ngày vắng. Hiểu "có giấc mơ đêm cứu vớt cho ngày...Những giấc mơ êm đềm. Những giấc mơ nổi loạn. Như cánh chim vẫy gọi những bàn tay".*

Suy cho cùng, sống là hành trình đi tìm hạnh phúc. Trong nhịp đập trái tim bơm dòng máu đi về, con người trải nghiệm những trạng thái cảm xúc khác nhau, đôi khi cảm thấy hạnh phúc, đôi khi cảm thấy khổ đau. Người đi tu muốn vượt lên hai chữ "cảm thấy", coi hạnh phúc như là an vui, hoan hỉ, là sự giải thoát, không còn đối nghịch với khổ đau. Được như thế thì bình minh hay hoàng hôn là hạnh phúc mà chiều sâu hay ngày vắng cũng là hạnh phúc.

Dẫu thế nào, thì được sống, được trải nghiệm một cách sòng phẳng dưới ánh Mặt Trời đích thực là hạnh phúc đáng giá của mỗi con người.

Đôi người nói rằng mình hạnh phúc khi sở hữu siêu xe. Đôi người nghĩ hạnh phúc đồng nghĩa với sung sướng, với sự thỏa mãn vật chất. Để có trạng thái cảm xúc đó, người ta có thể có nhiều cách "giản dị", như thuê phà ngồi nhậu, tắm sông hay uống nước dừa tươi.

Đôi người tuyệt vọng coi hạnh phúc "chỉ là mơ thôi", nào hay giấc mơ cũng chính là hạnh phúc. "Đời sống là bờ. Những giấc mơ là biển. Bờ không còn nếu chẳng còn khơi xa". Nên anh hề vẫn giữ hoài giấc mơ nụ cười nở trên môi mình và môi người. "Mơ thấy em trong lành. Như ngày mười sáu tuổi. Mơ thấy con người trên Trái Đất. Nắm tay nhau".*

Như những người bạn học trò Mỹ trải nghiệm một ngày ăn mày, một đêm ngủ ngoài trời để hiểu thêm về thế giới, rằng hạnh phúc chính là sự chia sẻ.

Như cô học trò chân thật với chính mình để cá tính góp vào cầu vồng thế hệ và tìm thấy hạnh phúc trong sự đa sắc. Hạnh phúc đương nhiên không thể là tham vọng sống cuộc sống khác bằng cuộc đời của người khác, cũng không thể là gò mình trong đau đớn bó chân cho vừa chuẩn, như thưở tăm tối xa mờ.

Như những nhà bảo vệ động vật ở Áo bền bỉ đấu tranh suốt 14 năm để đổi lấy giây phút tự do của những con tinh tinh bị giam cầm suốt 30 năm phục vụ thí nghiệm. Một số trong 38 con tinh tinh đã mìm cười và ôm lấy nhau khi bước qua ngưỡng cửa "nhà giam".** Hạnh phúc là gì nếu không phải là sự tranh đấu tự do cho muôn loài. Cho "kẻ u tối suốt đời cúi mặt. Bỗng thảnh thơi đứng dưới ánh mặt trời".*

Mặt Trời lên Mặt Trời lặn, với ngày và đêm, bình minh và hoàng hôn, sáng sớm và đêm khuya. Ta hãy nói: Tôi hạnh phúc và cảm ơn Mặt Trời!

Hà Nhân

( trích báo Hoa Học Trò )

* Giấc mơ của anh hề, thơ Lưu Quang Vũ

** Trang 19, báo Tuổi Trẻ ngày 8/9/2011