|
Những chuyên gia Nháºt đến Äà Nẵng "giúp phát triển nghá» cá" năm 1963. |
|
|
Vùng biển Cù Lao Chà m (Há»™i An, Quảng Nam) đã từng dáºy sóng bởi nạn săn lùng cổ váºt. Ở đáy biển nà y, qua các cuá»™c khai quáºt khảo cổ cấp quốc gia má»™t tà u cổ bị chìm và o thế ká»· XV - XVI đã thu được hà ng trăm nghìn cổ váºt có giá trị "liên thà nh", chủ yếu là đồ gốm sứ Chu Äáºu, Hải DÆ°Æ¡ng. Tuy nhiên, ngÆ° dân cÅ©ng phát hiện được má»™t con tà u khác vá» bằng sắt có má»™t số và ng bạc và cả thuốc phiện được giấu trong những chiếc bếp "lò xô".
Có phải đây là má»™t trong số tà u hải quân Nháºt Bản chở báu váºt bị phe Äồng minh ném bom đánh chìm và o cuối Chiến tranh thế giá»›i thứ 2? Lần theo tại liệu chúng tôi đã thu tháºp được nhiá»u thông tin đáng tin cáºy...
Chuyện ghi trên đảo Ngá»a Long
Cù Lao Chà m còn gá»i là đảo Ngá»a Long, vì nó có hình dáng con rồng Ä‘ang nằm giữa bốn bá» trùng khÆ¡i sóng vá»—. Sách “Äại Nam nhất thống chÆdo Quốc sá» quán triá»u Nguyá»…n thá»i Vua Tá»± Äức biên soạn, ghi rằng, đảo Ngá»a Long nằm ngất ngưởng giữa biển, cách huyện Diên PhÆ°á»›c 68 dặm vá» phÃa đông. Äảo nà y còn gá»i là hòn Cù Lao, có tên nữa là Tiêm Bút, tên cổ là Chiêm Bất Lao, là m trấn sÆ¡n cho cá»a biển Äại Chiêm…
Sau khi đất nÆ°á»›c thống nhất (1975), các nhà khoa há»c đã có Ä‘iá»u kiện tiến hà nh khai quáºt tại Bãi Là ng, Cù Lao Chà m và phát hiện nhiá»u mảnh gốm Ä‘á»i ÄÆ°á»ng niên đại từ thế ká»· VII - X, những mảnh gốm Chăm, gốm Islam của vùng Trung Cáºn Äông khoảng thế ká»· IX - X… Từ đó há» Ä‘Æ°a ra kết luáºn rằng, hòn đảo nà y nằm trên trục con Ä‘Æ°á»ng tÆ¡ lụa nối liá»n các trung tâm buôn bán lá»›n của các quốc gia vùng Äông Nam à và Trung Cáºn Äông.
Vá» gốm sứ cổ, có má»™t thá»i vùng biển Cù Lao Chà m từng là tâm Ä‘iểm thu hút các trùm buôn bán cổ váºt xuyên quốc gia. Vì dÆ°á»›i đáy biển ngoà i khÆ¡i Cù Lao Chà m, trÆ°á»›c khi có cuá»™c khai quáºt khảo cổ cấp quốc gia, con tà u cổ bị đắm chở đầy đồ gốm sứ Chu Äáºu, Hải DÆ°Æ¡ng. Và o đầu tháºp niên 90, nhiá»u ngÆ° dân các là ng chà i ven biển duyên hải miá»n Trung cÅ©ng đã lặn lấy được vô số cổ váºt từ con tà u cổ nà y. Có Ä‘iá»u đáng tiếc, do không biết giá trị "liên thà nh" của cổ váºt nên hỠđã bán nó rẻ nhÆ°... rau muống.
Bắt đầu cuá»™c hà nh trình tìm hiểu "kho báu" dÆ°á»›i đáy biển mà từ năm 1964, các thÆ°Æ¡ng gia đã đệ Ä‘Æ¡n xin tÆ°á»›ng "râu dê" Nguyá»…n Khánh của chế Ä‘á»™ Sà i Gòn cho được hợp tác khai thác ăn chia theo thá»a thuáºn, chúng tôi lặn lá»™i tìm gặp, dò há»i má»™t số ngÆ° dân từng có bá» dà y kinh nghiệm vá» lặn tìm cổ váºt ở biển Cù Lao Chà m. Tuy nhiên, công việc thu tháºp tin tức chẳng khác nà o "mò kim đáy bể"...
Äến đầu tháng 3/2012, bất ngá» chúng tôi được má»™t ngÆ° dân ở là ng chà i Bình SÆ¡n, Quảng Ngãi tiết lá»™ thông tin rằng, có nghe được chuyện má»™t và i ngÆ°á»i dân sinh sống trên đảo Cù Lao Chà m, trÆ°á»›c năm 1975, trong lúc đánh bắt cá vô tình phát hiện được má»™t con tà u vá» sắt, trong tà u có nhiá»u đồ trang sức. Câu há»i được đặt ra, có phải đây là má»™t trong số các con tà u của quân Ä‘á»™i Nháºt Bản chở châu báu bị đắm và o cuối Chiến tranh thế giá»›i thứ 2? Sá»± tò mò đã khiến chúng tôi thá»±c hiện chuyến Ä‘i ra đảo Cù Lao Chà m và o cuối tháng 3/2012, khấp khởi niá»m hy vá»ng ở hòn đảo giữa biển nà y sẽ thu tháºp được chút Ãt manh mối vá» "kho báu" dÆ°á»›i đáy đại dÆ°Æ¡ng…
Â
|
Má»™t tráºn chiến trên Thái Bình DÆ°Æ¡ng trong chiến tranh thế giá»›i thứ 2. |
Sau hÆ¡n 20 phút ngồi ca nô cao tốc, chúng tôi đặt chân lên cầu cảng Bãi Là ng, Cù Lao Chà m. NhÆ°ng, mất hẳn má»™t ngà y lân la dò há»i các ngÆ° dân sinh sống trên đảo mà chúng tôi không tìm ra chút manh mối nà o vá» những ngÆ° dân phát hiện con tà u vá» sắt có đồ trang sức trong khoang. NgÆ°á»i dân sinh sống ở hòn đảo nà y dÆ°á»ng nhÆ° ai cÅ©ng lắc đầu trả lá»i không biết chuyện mà ngÆ° dân ở là ng chà i Bình SÆ¡n, Quảng Ngãi đã kể. Äến lúc chúng tôi thất vá»ng định quay vá», tình cá» trong lúc ngồi uống nÆ°á»›c trong má»™t quán nhỠở Bãi Ông, chuyện phiếm vá»›i ngÆ° dân tên là Trần Hai, bá»—ng anh nà y vá»— đùi đánh đét, nhìn chúng tôi tá» vẻ ngạc nhiên, rồi thốt lên:
- Có!... Chuyện đó lúc còn sống ông già tui có kể cho tui nghe!…
Nhìn khuôn mặt chữ Ä‘iá»n cháy nắng hằn in bao vất vả của ngÆ° dân Trần Hai, chúng tôi ngỡ anh đã ngoà i ngÅ© tuần, nà o hay má»›i bÆ°á»›c sang tuổi 44. Anh Hai nói rằng, cha của anh là ông Trần Tau, sinh năm 1913, đã mất cách đây 7 năm, lúc còn sống có kể cho anh nghe vá» má»™t con tà u mà ông cùng má»™t và i ngÆ°á»i bạn lặn thấy ở khu vá»±c biển Hòn Dà i có Ä‘á»™ sâu 45 sải (khoảng 70m). Há»i cặn kẽ má»›i hay, cha của anh Hai phát hiện con tà u vá» sắt đắm ở biển Hòn Dà i, Cù Lao Chà m và o thá»i Ä‘iểm trÆ°á»›c ngà y miá»n Nam được giải phóng. Câu chuyện nà y cÅ©ng được giữ kÃn nhÆ° bÆ°ng nên rất Ãt ngÆ°á»i trên đảo được biết rõ…
Theo lá»i kể của ngÆ° dân Trần Hai, lúc lặn thấy con tà u, cha anh và những ngÆ°á»i bạn đã chui và o sục tìm trong khoang, gạt lá»›p bùn đất thì phát hiện má»™t số đồ nữ trang và đặc biệt là những chiếc "lò xô" (bếp lò sá» dụng bằng dầu hôi) chứa đầy thuốc phiện bên trong thùng chứa dầu… Anh Hai nói rằng, lúc còn sống cha của anh không há» tiết lá»™ rõ số nữ trang tìm thấy trên tà u là bao nhiêu, song theo xác định của anh thì con tà u mà há» phát hiện không phải là tà u chở châu báu của hải quân phát xÃt Nháºt. Vì nếu "trúng Ä‘áºm" châu báu, cha của anh không để cuá»™c sống phải cháºt váºt, con cái phải nhá»c nhằn, vất vả mÆ°u sinh…
Trong cuá»™c trò chuyện, anh Hai còn cho biết thêm, có lần anh trông thấy má»™t ngÆ° dân ở là ng chà i Duy Vinh (Duy Xuyên, Quảng Nam) khoe thanh kiếm lÃnh Nháºt đã hoen gỉ, nói rằng tìm thấy ở má»™t con tà u chìm ngoà i khÆ¡i Cù Lao Chà m…
NhÆ° váºy, có thể ngÆ° dân ở duyên hải miá»n Trung và đảo Cù Lao Chà m mặc dù không biết đến tà i liệu kho báu mà và o đầu năm 1964 các thÆ°Æ¡ng nhân đã là m Ä‘Æ¡n đệ trình lên Nguyá»…n Khánh xin khai thác. NhÆ°ng, trong khi đánh bắt hải sản, hoặc lặn tìm cổ váºt từ những con tà u cổ bị đắm, có khả năng há» cÅ©ng đã tìm thấy má»™t và i con tà u của quân Ä‘á»™i Nháºt và o cuối Thế chiến II bị máy bay phe Äồng minh ném bom đánh chìm…
Â
|
Khai thác cổ váºt ở biển Cù Lao Chà m.
|
Có còn kho báu dưới đáy biển?
Tình cá», được biết Thạc sÄ© sá» há»c LÆ°u Anh Rô cÅ©ng đã cất công tìm hiểu vá» tà i liệu "kho báu" từ những con tà u quân Ä‘á»™i phát xÃt Nháºt bị phe Äồng minh đánh đắm trên biển miá»n Trung. Qua trao đổi, chúng tôi đã được ông tiết lá»™ thêm những chi tiết khá thú vị. Rằng, trong thá»i Ä‘iểm các thÆ°Æ¡ng nhân gá»i Ä‘Æ¡n đến tÆ°á»›ng "râu dê" Nguyá»…n Khánh thì có má»™t ngÆ° dân tên C. ở tỉnh Thừa Thiên - Huế cÅ©ng gá»i Ä‘Æ¡n cho Nguyá»…n Khánh xin khai thác phế liệu chiến tranh là những con tà u của quân Ä‘á»™i phát xÃt Nháºt bị đắm trên biển miá»n Trung. Thá»±c tế, đây là chiêu trò láºp lá» nhằm khai thác châu báu từ những con tà u của hải quân Nháºt Bản bị đắm. Song, ông C. "trùm sò" hÆ¡n là thể hiện rõ ý đồ câu móc Khánh để chỉ hai bên cùng ăn chia sau khi khai thác được mà thôi!...
Vá» việc tìm kiếm các con tà u quân Ä‘á»™i phát xÃt Nháºt bị đánh chìm trên vùng biển miá»n Trung vẫn chÆ°a có tà i liệu nà o ghi rõ rà ng. Song, theo Thạc sÄ© sá» há»c LÆ°u Anh Rô thì có má»™t chi tiết cần quan tâm. Äó là và o năm 1963, mặc dù cuá»™c chiến tranh ở miá»n Nam Việt Nam diá»…n ra ngà y cà ng khốc liệt, váºy mà phÃa Nháºt Bản vẫn cá» má»™t Ä‘oà n công tác đến Äà Nẵng tìm gặp các ngÆ° dân để nghiên cứu các loại ghe, thuyá»n. Các thà nh viên trong Ä‘oà n cÅ©ng đã lân la dò há»i ngÆ° dân vá» việc hỠđánh bắt thủy sản có phát hiện những con tà u bị chìm ngoà i khÆ¡i Cù Lao Chà m hay không. Vì sao phÃa Nháºt Bản quá "mặn mà " vá»›i việc nghiên cứu ghe, thuyá»n của ngÆ° dân ngay trong thá»i Ä‘iểm chiến trÆ°á»ng Khu V diá»…n ra ác liệt, đầy bom rÆ¡i, đạn lạc?...
Thạc sÄ© sá» há»c LÆ°u Anh Rô cho biết, trong má»™t báo cáo được gá»i Ä‘i từ Äà Nẵng và o ngà y 11/7/1963, nằm trong hồ sÆ¡ kho báu của chế Ä‘á»™ cÅ©, có Ä‘oạn ghi: "Chuyên viên thống kê ngÆ° nghiệp của Nháºt là Keigi Torikei đã đến Äà Nẵng để nghiên cứu thà nh láºp thống kê hải ngÆ° trong 2 năm cho Quảng Nam. Ngà y 17/7/1963, chuyên viên vá» ngÆ° thuyá»n ngÆ°á»i Nháºt là Kiratsuka đến Äà Nẵng để nghiên cứu các loại ghe thuyá»n".
Các "chuyên gia kinh tế biển của Nháºt" liên tục tiếp cáºn hà ng ngà n ngÆ° dân Quảng Nam và Äà Nẵng "để giúp ngÆ° dân phát triển nghá» cá". Theo đó, có 2 chuyên gia phụ trách 2 lÄ©nh vá»±c khác nhau: má»™t ngÆ°á»i chuyên giảng vá» các phÆ°Æ¡ng thức tìm luồng cá và cách đánh bắt; ngÆ°á»i thứ hai chuyên khảo sát, Ä‘o vẽ các ngÆ° cụ, nhất là thuyá»n và mô hình thuyá»n đặc trÆ°ng của ngÆ° dân Quảng Nam, các lá»›p trên được tổ chức tại Äà Nẵng và Há»™i An...
Từ sá»± phân tÃch của Thạc sÄ©Â LÆ°u Anh Rô, chúng tôi xác minh qua má»™t số lão ngÆ° ở các là ng chà i ven biển duyên hải miá»n Trung thì ai cÅ©ng xác nháºn việc các chuyên gia ngÆ°á»i Nháºt giảng dạy, dò há»i những con tà u bị đắm là có tháºt. Ông Huỳnh Diá»…n đã hÆ¡n 80 tuổi ở là ng chà i Nam Ô, TP Äà Nẵng, xác tÃn vá»›i chúng tôi: "Hồi đó há» (các chuyên gia ngÆ°á»i Nháºt - NV) vá» là ng chà i Nam Ô ở mấy ngà y liá»n, ngoà i việc giảng dạy kỹ lưỡng cách thức đánh cá há» còn dò há»i rất kỹ những câu đại loại nhÆ° "Lúc đánh bắt có gặp chÆ°á»›ng ngại váºt là má»™t con tà u gá»— bị đắm, tà u mÅ©i nhá»n?", "Có gặp con tà u nà o hình thù lạ, vá» bằng sắt bị chìm gần Cù Lao Chà m?"...
Trên hà nh trình tìm hiểu những lá Ä‘Æ¡n mà các thÆ°Æ¡ng nhân đã gá»i cho tÆ°á»›ng Nguyá»…n Khánh, chúng tôi cÅ©ng tiếp xúc má»™t số lão thà nh cách mạng ở TP Há»™i An, Quảng Nam, các cụ Ä‘á»u xác nháºn, có việc máy bay phe Äồng minh ném bom đánh những con tà u hải quân phát xÃt Nháºt trên biển Cù Lao Chà m và o cuối Chiến tranh thế giá»›i thứ 2.
Liên hệ đến sá»± việc ông Trần Văn Tiệp (97 tuổi) cất công Ä‘i tìm kho báu ở núi Tà u (huyện Tuy Phong, Bình Thuáºn) là m xôn xao dÆ° luáºn thá»i gian qua cho thấy, khả năng tà i liệu vá» những lá Ä‘Æ¡n của các thÆ°Æ¡ng nhân gá»i cho Nguyá»…n Khánh nhÆ° đã nêu là có cÆ¡ sở. Vì hồ sÆ¡ ông Tiệp cung cấp cho báo giá»›i, cÅ©ng nêu: Và o cuối Thế chiến II, tÆ°á»›ng Nháºt là Yamashita sau khi đầu hà ng phe Äồng minh đã Ä‘Æ°a 84 tà u chiến chở đầy và ng tá»›i núi Tà u nằm bên vịnh Cà Ná để chôn giấu. NhÆ°ng, sau đó quân Äồng minh đã trở mặt đánh chìm 66 tà u của quân Nháºt tại vịnh biển Cà Ná, còn lại 18 tà u bá» chạy tứ tán...
Có nhiá»u nguồn tà i liệu khác cÅ©ng chỉ Ä‘Ãch danh ngÆ°á»i khởi Ä‘á»™ng tìm kho báu mà tÆ°á»›ng Yamashita và quân lÃnh của ông ta chôn giấu ở núi Tà u là "ông cố vấn" Ngô Äình Nhu khét tiếng má»™t thá»i. Äiá»u nà y trùng khá»›p vá»›i lá»i kể của ông Nguyá»…n Văn HÆ°á»n, được ông Phan Chu Tế viết trong Ä‘Æ¡n gá»i Nguyá»…n Khánh, xác định: Ngô Äình Nhu đã cho đại tá Quyá»n và Nguyá»…n Văn Hay tổ chức Ä‘Æ°a tà u lặn ra Cam Ranh và Quảng Nam tìm kiếm 7 ngà y nhÆ°ng không có kết quả, vì không xác định được tá»a Ä‘á»™...
Äáng chú ý, các chuyên gia lặn tìm đồ gốm sứ Chu Äáºu, Hải DÆ°Æ¡ng từ con tà u cổ bị đắm ở biển Cù Lao Chà m, cÅ©ng phát hiện má»™t số ụ đất dÆ°á»›i đáy biển giống nhÆ° ụ đất của con tà u cổ trÆ°á»›c khi được tìm thấy và đưa ra nghi vấn, đây là những xác tà u bị đắm. Liệu các ụ đất kia bên dÆ°á»›i là những xác tà u của quân Ä‘á»™i phát xÃt Nháºt, trong đó có tà u chở châu báu? Và nhÆ° thế, kho báu dÆ°á»›i đáy biển miá»n Trung vẫn Ä‘ang còn là má»™t ẩn số...
|