9:25, 24/03/2009 Ivo Daalder - NgÆ°á»i sẽ đại diện cho những tham vá»ng má»›i của Washington tại NATO.
Vá»›i việc quay trở lại của Pháp, các nhà lãnh đạo NATO dá»± kiến sẽ chÃnh thức bà n bạc và thông qua má»™t loạt những nhiệm vụ trá»ng tâm đầy tham vá»ng má»›i. Theo Ä‘á» xuất của Mỹ, NATO không những cần phải được mở rá»™ng sang khu vá»±c Äông Âu, mà còn vượt qua những rà o cản vỠđịa lý ban đầu để kết nạp thêm những thà nh viên má»›i nhÆ° Australia, Nháºt và Hà n Quốc - má»™t bÆ°á»›c Ä‘i đầy tham vá»ng theo đánh giá sẽ giúp NATO có thể dần dần thay thế và loại bá» vai trò của Há»™i đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ)... Vì sao Paris dá»± định quay trở lại NATO? Theo khẳng định của Tổng thÆ° ký NATO Jaap De Hoop Scheffer, mục tiêu chÃnh của NATO trong cuá»™c há»p thượng đỉnh diá»…n ra và o đầu tháng 4 sắp tá»›i chÃnh là phải thông qua má»™t chiến lược an ninh má»›i, trong đó trá»ng tâm ban đầu sẽ là tăng cÆ°á»ng sá»± hợp tác vá»›i Nga và củng cố vai trò của mình tại Afghanistan. Ngoà i những mục tiêu chiến lược mang tÃnh bÆ°á»›c ngoặt trên, tuyên bố của Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy vá» dá»± định quay trở lại vá»›i các cÆ¡ cấu quân sá»± của NATO cÅ©ng được coi là má»™t sá»± kiện Ä‘ang chú ý ngay trÆ°á»›c cuá»™c há»p thượng đỉnh lần nà y. Trong quá khứ, Tổng thống De Gaulle và o năm 1966 vì những lý do lợi Ãch chủ quyá»n quốc gia đã quyết định cắt đứt quan hệ vá»›i các cÆ¡ cấu quân sá»± của tổ chức nà y, khiến bá»™ tham mÆ°u của NATO buá»™c phải chuyển sang đóng đô tại Bỉ. Theo tuyên bố của ông Sarkozy, đây là má»™t quyết định hợp vá»›i thá»i thế, khi Pháp từ lâu đã tham gia và o các chiến dịch quân sá»± của NATO (hiện có khoảng hÆ¡n 4.000 lÃnh Pháp được triển khai trong khuôn khổ hoạt Ä‘á»™ng của liên minh nà y), trong khi lại không há» có vai trò nà o trong việc láºp kế hoạch cho những chiến dịch trên.
|
Vá»›i quyết định của ông Sarkozy, Pháp dá»± định sẽ tăng cÆ°á»ng được ảnh hưởng của mình trong các quyết định của NATO.
|
"Pháp muốn tham gia và o các quyết định chứ không chỉ là m quen vá»›i chúng - Tổng thống Pháp khẳng định - Chúng ta hiện không có bất cứ má»™t cÆ°Æ¡ng vị quân sá»± nà o... Äã tá»›i thá»i Ä‘iểm cần phải đặt dấu chấm hết cho tình cảnh nà y vì quyá»n lợi của Pháp và của cả châu Âu". Theo những nguồn tin không chÃnh thức được tá» Le Monde Ä‘Æ°a ra, Paris và Washington đã có được những thá»a thuáºn cÆ¡ bản từ trÆ°á»›c vá» vị trà lãnh đạo của các quan chức quân sá»± Pháp trong NATO. Äa số ngÆ°á»i dân Pháp qua các cuá»™c thăm dò ý kiến cÅ©ng ủng há»™ quyết định của ông Sarkozy quay trở lại NATO (58% ủng há»™ so vá»›i 37% phản đối). Những tham vá»ng má»›i của Mỹ trong NATO CÅ©ng và o thá»i Ä‘iểm chuẩn bị diá»…n ra há»™i nghị thượng đỉnh, Tổng thống Barack Obama vừa ký quyết định bổ nhiệm má»™t loạt những cÆ°Æ¡ng vị chủ chốt trong êkÃp đối ngoại của chÃnh quyá»n má»›i - các đại sứ tại Iraq, Afghanistan, đại diện Mỹ tại NATO và Thứ trưởng Bá»™ Quốc phòng v.v... Äánh giá chung của các chuyên gia Ä‘á»u cho rằng, quyết định quan trá»ng và có ý nghÄ©a nhất vá» nhân sá»± trong đợt nà y chÃnh là việc bổ nhiệm Ivo Daalder - chuyên gia của Viện Brookings, cá»±u Giám đốc Vụ Châu Âu trong Há»™i đồng An ninh quốc gia - là m đại sứ của Mỹ tại NATO. Những quan Ä‘iểm của đại sứ má»›i nà y phần nà o giúp là m rõ những tham vá»ng của chÃnh quyá»n má»›i của Mỹ trong NATO. Trong chiến dịch tranh cá» vừa qua, Daalder là má»™t trong những cố vấn đối ngoại chÃnh của ông Obama. HÆ¡n nữa, nhân váºt nà y được coi là má»™t trong những chuyên gia vá» NATO nổi tiếng nhất của Mỹ, vá»›i má»™t loạt những kế hoạch cải tổ liên minh nà y được đánh giá là "mang tÃnh cách mạng". Trong và i năm gần đây, Daalder là ngÆ°á»i ủng há»™ nhiệt thà nh nhất cho ý tưởng thà nh láºp má»™t tổ chức má»›i có tên Liên minh dân chủ. Tác giả của ý tưởng nà y lại chÃnh là Thượng nghị sÄ© John McCain, đối thủ chÃnh của Barack Obama trong chiến dịch tranh cá» tổng thống vừa qua. Vá» thá»±c chất, đây là kế hoạch xây dá»±ng má»™t tổ chức quốc tế má»›i để thay thế vai trò của LHQ. Cả McCain lẫn Daalder đã không Ãt lần tuyên bố rằng, sá»± thiếu hoà n thiện của LHQ hiện nay là ở chá»—, tổ chức nà y không thể đảm Ä‘Æ°Æ¡ng những sứ mạng quan trá»ng của mình, cÅ©ng nhÆ° ngăn ngừa những cuá»™c chiến tranh hay xung Ä‘á»™t xảy ra trên khắp thế giá»›i. ChÃnh vì váºy để có thể thay thế LHQ thì theo há», cần phải xây dá»±ng "má»™t câu lạc bá»™ các quốc gia dân chủ có thể lãnh trách nhiệm giải quyết những cuá»™c khủng hoảng trên thế giá»›i, ngay cả bằng giải pháp quân sá»±". Bản thân Ivo Daalder còn cho rằng, NATO chÃnh là má»™t cÆ¡ sở thÃch hợp để phát triển thà nh tổ chức nà y. "Các quốc gia thà nh viên NATO cần phải tÆ° duy và hà nh Ä‘á»™ng trên phạm vi toà n cầu - Daalder giải thÃch - Những ná»n dân chủ nằm ngoà i châu Âu nhÆ° Nháºt, Australia và Hà n Quốc cần phải được má»i tham gia và o liên minh vá»›i tÆ° cách các thà nh viên chÃnh thức". Daalder từng kêu gá»i Ä‘Æ°a Ä‘á» xuất nà y ra thảo luáºn tại cuá»™c há»p thượng đỉnh NATO năm 2006 tại Riga, dù ông nà y sau đó đã phải thừa nháºn, "cần phải có thá»i gian và má»™t Ä‘á»™i ngÅ© các nguyên thủ thế giá»›i má»›i" để có thể thá»±c thi sáng kiến nà y. ÄÆ¡n giản là các nguyên thủ những quốc gia hà ng đầu trong NATO khi đó nhÆ° George Bush, Tony Blair và Jacques Chirac chÆ°a sẵn sà ng cho những cải cách tÆ°Æ¡ng tá»±. Vá»›i Ä‘á» xuất của má»™t "liên minh các quốc gia dân chủ" hình thà nh từ NATO để triển khai các chiến dịch quân sá»± cần thiết nhằm thay thế LHQ, Daalder còn giá»›i thiệu thêm má»™t danh sách các ứng cá» viên khác của NATO mở rá»™ng trong tÆ°Æ¡ng lai nhÆ° Ấn Äá»™, Brazil, Nam Phi và Thụy Äiển v.v... Nhiá»u khả năng, cuá»™c há»p thượng đỉnh hà ng năm sắp tá»›i của NATO (dá»± kiến và o 2/4 tá»›i) sẽ là dịp để Ivo Daalder và chÃnh quyá»n má»›i của Mỹ Ä‘Æ°a ra Ä‘á» xuất bà n bạc vá» khái niệm trên vá»›i các quốc gia thà nh viên trong liên minh
Hồng Sơn (tổng hợp) http://antg.cand.com.vn
|