Những địa chỉ đỠtrong lòng thà nh phố mang tên Bác |
周一, 2013年 10月 07日 15:21 |
ể chuẩn bị cho cuá»™c Tổng tiến công và nổi dáºy năm 1968, Bá»™ TÆ° lệnh Miá»n (Nam Bá»™) đã lên kế hoạch xây dá»±ng cÆ¡ sở bà máºt trong ná»™i thà nh để cất giấu vÅ© khÃ, cán bá»™, chiến sỹ biệt Ä‘á»™ng, cÅ©ng nhÆ° là m cÆ¡ sở tiá»n chỉ huy trong các tráºn đánh. Cùng vá»›i các chiến sÄ© biệt Ä‘á»™ng thà nh, những cÆ¡ sở nà y đã là m nên má»™t huyá»n thoại trong lịch sỠđấu tranh giữ nÆ°á»›c của dân tá»™c. NÆ¡i Ä‘á»c lệnh Tổng tiến công Vá»›i địa thế nằm ngay trung tâm dân cÆ°, rá»™ng thoáng, nên tiệm phở Bình ở số 7 Ä‘Æ°á»ng Yên Äá»— (nay là đưá»ng Lý ChÃnh Thắng phÆ°á»ng 8 quáºn 3, thà nh phố Hồ Chà Minh) được chá»n là m cÆ¡ sở chỉ huy tiá»n phÆ°Æ¡ng của Biệt Ä‘á»™ng Thà nh trong Tết Máºu Thân 1968. Äây cÅ©ng là địa Ä‘iểm phát lệnh cho các tráºn đánh khiến quân địch kinh hoà ng nhÆ° Dinh Äá»™c Láºp, Äại Sứ quán Mỹ… Äể hoạt Ä‘á»™ng, các chiến sỹ trong Ä‘á»™i biệt Ä‘á»™ng đã và o vai ngÆ°á»i giúp việc của tiệm phở. Kể cho chúng tôi vá» cÆ¡ sở nà y, ông Trần Minh SÆ¡n (bà danh Bảy SÆ¡n), nguyên Phó Chỉ huy trưởng – Tham mÆ°u trưởng, phân khu Biệt Ä‘á»™ng Sà i Gòn – Chợ Lá»›n Gia Äịnh không khá»i xúc Ä‘á»™ng: Từ 1967 đã có nhiá»u cán bá»™ đến trú tại tiệm phở Bình, công tác và há»™i há»p. Khoảng 1 tháng trÆ°á»›c Tết Máºu Thân, chỉ huy Ä‘Æ¡n vị là ông Nguyá»…n Văn Trà (bà danh Hai TrÃ), ChÃnh trị viên Ä‘Æ¡n vị Biệt Ä‘á»™ng 159 (sau đổi tên là J9/T700), thuá»™c Quân khu Sà i Gòn - Gia Äịnh đến chỉ thị cho ông Ngô Toại- chủ tiệm phở Bình gấp rút dá»± trữ lÆ°Æ¡ng thá»±c cho khoảng 100 ngÆ°á»i dùng trong má»™t tháng. Nháºn chỉ thị, ông Toại tÃch trữ lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm. Trong thá»i gian đó, các chiến sÄ© lần lượt bà máºt đến ở tại phòng phÃa sau lầu 1 của tiệm phở. Äây là các chiến sỹ của nhiá»u Ä‘Æ¡n vị, Ä‘iện Ä‘Ã i, y tế, giao liên…thuá»™c Sở chỉ huy tiá»n phÆ°Æ¡ng phân khu 6. Và từ chá»— là má»™t nÆ¡i để các chiến sỹ “tá túcâ€, lui tá»›i nghiên cứu tráºn địa, Sở chỉ huy tiá»n phÆ°Æ¡ng phân khu 6 đã quyết định chá»n tiệm phở Bình là m trụ sở táºp kết các chiến sỹ cán bá»™ để truyá»n đạt mệnh lệnh trong đợt Tổng tiến công Máºu Thân 1968. 23 giá» kém 15 phút, mùng 1 Tết Máºu Thân, tại tiệm phở Bình, đồng chà Võ Văn Thạnh (tức Ba Thắng) nhân danh chÃnh ủy Sở Chỉ huy Tiá»n phÆ°Æ¡ng – phân khu 6 Ä‘á»c lá»i hiệu triệu của Ủy ban Trung Æ°Æ¡ng Mặt tráºn Dân tá»™c Giải phóng. Ông nhắc lại lá»i thá» : “Quyết tá» cho Tổ quốc quyết sinh†và phát lệnh cho các cụm biệt Ä‘á»™ng là m nhiệm vụ xung kÃch tiến công và o các cÆ¡ quan đầu não của Mỹ- Ngụy. Sau khi quân ta nổ súng đồng loạt tấn công địch ở các mục tiêu đã Ä‘á» ra, tiệm phở bị địch bao vây. Äịch bắt được má»™t số chiến sÄ© chÆ°a kịp thoát. Vợ chồng ông Toại bị bắt và o Tổng nha. Dù bị địch tra tấn dã man suốt 20 ngà y đêm chết Ä‘i sống lại, nhÆ°ng ông nhất quyết không khai. Không khuất phục được ông, chúng đã Ä‘Æ°a ông ra tòa kết án tù chung thân và đà y ra Côn Äảo. Sau Hiệp định Paris 1973, cùng nhiá»u chiến sÄ© khác, ông được trao trả tại Lá»™c Ninh. Hầm vÅ© khà bà máºt Chúng tôi tìm đến ngôi nhà có căn hầm chứa vÅ© khà bà máºt ở số 287/70 Ä‘Æ°á»ng Nguyá»…n Äình Chiểu, phÆ°á»ng 10, quáºn 3. Nhìn và o ngôi nhà rất Ä‘á»—i bình thÆ°á»ng nà y không ai nghÄ© rằng đây từng là ngôi nhà chứa vÅ© khà của quân ta. Ông Nguyá»…n Quang Vinh, nguyên thiếu tá đặc công, há»™i viên Há»™i Cá»±u chiến binh phÆ°á»ng, đồng thá»i là ngÆ°á»i được ông Năm Lai tin cáºy giao trông coi căn hầm nà y, xúc Ä‘á»™ng hồi tưởng: Năm 1967, đồng chà Trần Văn Lai (tức Năm Lai) đã mua căn nhà nà y theo sá»± thống nhất vá»›i ngÆ°á»i chỉ huy Ä‘Æ¡n vị để là m cÆ¡ sở giấu vÅ© khà phục vụ cho các mục tiêu xung quanh và tráºn đánh và o đầu não của Ngụy - Dinh Äá»™c Láºp. Sau khi mua xong căn nhà , anh Năm Lai tiến hà nh sá»a sang, xây hầm bà máºt chứa vÅ© khÃ. Căn hầm bà máºt gồm 2 tầng, sâu 3 m, má»—i chiá»u 2,5m có lá»— thông hÆ¡i và nắp Ä‘áºy bà máºt liên thông nhau. Hầm xây xong, tổ chức bố trà cho ông tiếp nháºn vÅ© khÃ. Äể Ä‘Æ°a vÅ© khà vá» hầm, các chiến sỹ biệt Ä‘á»™ng thà nh khéo léo che giấu vÅ© khà trong bá»™ ván, dÆ°á»›i sá»t trái cây... nhằm qua mắt địch. Ngoà i ra, để tránh sá»± chú ý của láng giá»ng, xe chở vÅ© khà từ Củ Chi đến căn nhà nà y, thÆ°á»ng Ä‘i và o những lúc nhá nhem tối, khi Ä‘i cá»a trÆ°á»›c, lúc Ä‘i cá»a sau để và o nhà bốc dỡ. VÅ© khà được chuyển xuống hầm lúc đó gồm trên 2 tấn súng AK, súng ngắn, bá»™c phá, lá»±u đạn, đạn các loại… Äêm mồng 1, rạng sáng mồng 2 Tết Máºu Thân, 15 chiến sÄ© Äá»™i 5 biệt Ä‘á»™ng táºp trung tại căn hầm nháºn vÅ© khÃ. DÆ°á»›i sá»± chỉ huy của đồng chà Tô Hoà i Thanh (Ba Thanh), cả Ä‘á»™i đã thá»±c hiện tráºn đánh táo bạo, vang dá»™i trong cuá»™c Tổng tiến công và nổi dáºy xuân 1968. Sau khi các chiến sÄ© biệt Ä‘á»™ng bị bắt, địch cho ngÆ°á»i đến bắn phá căn nhà nà y vì nghi ngỠđây là nÆ¡i trú ngụ của Ä‘á»™i biệt Ä‘á»™ng. Sau nà y, căn nhà đã rÆ¡i và o tay địch nhÆ°ng bá»n chúng không há» biết trong nhà có căn hầm bà máºt. Hiện tại, nÆ¡i đây vẫn lÆ°u dấu những kỉ váºt, sá»± kiện vá» tráºn đánh oanh liệt của Äá»™i 5 biệt Ä‘á»™ng Sà i Gòn và o cÆ¡ quan đầu não của Ngụy. Äến nay, căn hầm chứa vÅ© khà năm xÆ°a mà Äá»™i 5 biệt Ä‘á»™ng thà nh đã sá» dụng đánh mục tiêu Dinh Äá»™c Láºp vẫn mang con số 287/70 thuá»™c Ä‘Æ°á»ng Nguyá»…n Äình Chiểu, phÆ°á»ng 5, quáºn 3 và được Nhà nÆ°á»›c công nháºn là di tÃch lịch sá»- văn hóa cấp Quốc gia. Chiến tranh qua Ä‘i, trở vá» cuá»™c sống bình thÆ°á»ng, những con ngÆ°á»i từng tham gia các tráºn đánh trong ná»™i thà nh Sà i Gòn là m nên lịch sá» của Tổng tiến công và nổi dáºy Máºu Thân 1968 vẫn luôn giữ được khà phách anh hùng. Còn những địa chỉ Ä‘á» má»™t thá»i nay vẫn luôn là nÆ¡i quý giá để giáo dục thế hệ trẻ vá» truyá»n thống lịch sá» chiến đấu của thế hệ cha anh./. (Nguồn: http://dangcongsan.vn) |